De grote Groninger eierballentest 2016

Groningen is de stad van de Martinitoren, van FC Groningen en natuurlijk van de eierbal. De Groningse snack die je geproefd móet hebben. Maar waar haal je de lekkerste eierbal in Stad? Ook in 2016 neemt HanzeMag vijf snackbars onder de loep. (Naja, stiekem zes eigenlijk.)

Een jaar na de allerallerallereerste HanzeMag eierballentest is het tijd voor de sequel. Daarom keert de vakkundig subjectieve jury terug. Ditmaal hebben we naast eierballenexpert Richard Postma en concertfotograaf Jasper Bolderdijk ook culinair journalist Saskia Jonker van De Smaak van Stad uitgenodigd om ons team van fijnproevers te versterken. ‘Wat een eer!’ Ja, voor ons ja.

Deelnemers
Dit jaar in de running voor beste eierballenboer 2016 zijn Kwalitaria Jolie aan De Beren, snackbar Sim aan de Nieuwe Boteringestraat, cafetaria Het Vinkennest aan de Siersteenlaan, cafetaria De Paardeschuur aan het Borneoplein, Restaria Zuid aan de Verlengde Hereweg en een stiekeme zesde deelnemer, de winnaar van vorig jaar: Friet van Piet gevestigd aan de Meeuwerderweg. ‘Ja, sorry jongens. Ik moest deze wel meenemen. Het is een eierbal met een pittige ragout.’ Richard kijkt ons veelbetekenend aan. ‘De Feierbal.’

Geschiedenis met Ballen
Saskia is nieuw en krijgt voordat we beginnen van onze eierballenexpert een snelle opfriscursus Geschiedenis met Ballen. Wat is nu precies een eierbal? Richard: ‘Simpel. De eierbal bestaat uit een gepeld, hardgekookt ei omgeven door ragout en een dubbele paneerlaag. We vermoeden dat de snack zijn oorsprong in Indonesië heeft. Aan de andere kant lijkt de eierbal wel heel veel weg te hebben van wat ze in Schotland Scottish Egg noemen. Dat is een gekookt ei in een omhulsel van gehakt. Hoe dan ook, één ding weten we zeker: het bekendste recept is dat van de Groningse familie Sloots uit 1951.’

Methode
Om de kans op lauwe ballen te verkleinen, houden we de snacks in een speciaal geïsoleerde rugtas gemaakt van tentzeil. Uiteraard in papieren zakjes, zodat de condens minimaal is. De jury heeft de hele dag niets gegeten om de test zo goed mogelijk te doorstaan. We hebben drie ballen per eetgelegenheid meegenomen, zodat de kans op misselijkheid miniem is. We beoordelen op substantie. Dat is de structuur van de ragout en hoe deze zich tot de eierbal verhoudt. Natuurlijk kijken we ook naar het ei, de crunch van de paneerlaag en de overall smaak. Tijd om te beginnen!

Kwalitaria Jolie
Het eerste zakje dat we uit de rugzak graaien, is dat van Kwalitaria Jolie. ‘Hij ruikt wel lekker’, zegt Jasper. De fotograaf heeft een snijplank en een splinternieuw mes meegenomen, speciaal voor de gelegenheid aangeschaft. Aan Richard de taak om de eerste eierbal in tweeën te snijden. Het wordt even stil aan de tafel. Richard weegt de snack in zijn hand, knikt en zet het mes erin. Twee perfect gekookte goudgele partjes ei kijken ons als twee oogjes aan.
De ultieme test volgt. Om te zien of de ragout wel stevig genoeg rond het ei zit schudt Richard de partjes naar beneden. ‘Check!’ Richard snijdt de bal in kwartjes en we proeven. ‘Zo, deze is goed, zeg.’ Jasper heeft bijna geen tijd om foto’s te schieten. Als sprinkhanen storten we ons op de ballen. Saskia nagenietend: ‘De substantie en het ei zijn goed in balans. Lekker romig.’ Richard bevestigt: ‘De vulling is niet zwaar, maar luchtig.’
Cijfer: 8,3

Het Vinkennest
Grabbel-grabbel in de rugzak en hoppa. Het zakje van cafetaria Het Vinkennest komt op tafel en wederom ontfermt expert Richard zich over de snack. ‘Moet je voelen, hé!’ Saskia pakt ook een eierballen. ‘Kanonskogels zijn het.’ De vorige lading heeft onze appetijt gewekt en we kunnen niet wachten. Ruiken, likken en proeven. We proberen in gedachten de smaak uiteen te trekken en te begrijpen. Helaas valt er aan deze bal niet zo heel veel te analyseren. Wel een goede snack, maar vlak. Dat is de algemene mening. ‘Had misschien iets kruidiger gekund’, vindt Saskia.
Cijfer: 6,7

De Paardeschuur
‘Hahaa! Hier hebben we op gewacht.’ Cafetaria De Paardeschuur aan de Borneoplein was één van de meest genoemde snackbars die we van onze lezers voor deze test moesten bezoeken. De verwachtingen liggen bij deze eierbal dus heel hoog. Ongeduldig verdelen we de snack. Dit keer neemt niemand de tijd voor culinaire poef-paf vooraf. Hap! In één keer in de mond.
Even is het stil, op de smakgeluiden na. We worden ondergedompeld in een zee van goed gekruide ragout waarin vleugjes ei-smaak af en toe de kop opsteken. ‘Dit is wel heel apart.’ Saskia probeert het te benoemen, maar bedenkt zich. Richard weet het wel: ‘Tijm, munt en peper. Dat moet wel. Zuig je adem maar eens rap in.’ We doen het en warempel, een fris gevoel vult onze mond. ‘Wow, dit is inderdaad heel apart.’ Onomschrijfbaar. ‘Het is echt zo’n bal’, probeert Jasper, maar stokt halverwege zijn zin. We snappen in ieder geval wel waar de reputatie vandaan komt. Saskia en Richard concluderen: ‘Eierbal uit oma’s tijd. Laten we het daar op houden. Je moet er maar net trek in hebben.’
Cijfer: 7,2

Snackbar Sim
De ballen die nu tevoorschijn worden getoverd zien er teleurstellend uit. Onze eigen schuld, want het zijn de enige snacks die in een plastic tasje zitten. De condens heeft het omhulsel losgeweekt. We besluiten om de crunch sowieso het voordeel van de twijfel te geven en minimaal met een zes te beoordelen. Nu de rest nog. Iedereen trekt een zuur gezicht bij de eerste hap. ‘Gadver! Wat is dit goor. Zijn deze dingen überhaupt wel goed?’ Met moeite slikken we door en kijken elkaar aan. ‘Volgens mij is iemand met de azijnfles uitgeschoten. Mijn ingewanden protesteren’, zegt Saskia. ‘Een zes voor de crunch?’, roept Jasper. ‘De rest krijgt een drie.’ De andere twee ballen verdwijnen in de prullenbak.
Cijfer: 2,7

Restaria Zuid
Net als De Paardeschuur stond Restaria Zuid hoog op ons must-have-lijstje. ‘Je bent sowieso een baas als je je zaak restaria noemt’, zegt Jasper. Het is aan hem om de bal te delen en hij doet het met chirurgische precisie. De ballen zijn bronzig bruin en wegen net wat zwaarder dan de rest. De geur is vettig, maar belooft een volle smaak. Onze honger is ondertussen gestild en we kunnen de beheersing opbrengen om geduldig te proeven. ‘Prima eierbal. Niets speciaals.’ En daar zijn we het allemaal mee eens.
Cijfer: 6,8

Friet van Piet
De feierball van Friet van Piet is de laatste die op ons staat te wachten. ‘Deze heeft sambal in de ragout,’ weet Richard te vertellen. Voorzichtig zetten we onze tanden in de speciaalbal van de winnaar van vorig jaar. De smaak doet denken aan saté, maar dan net niet. De crunch is goed. We zitten vol, maar eten door, tot het laatste partje. ‘Hij is weer erg goed. Wat een bal.’
Cijfer: 7,8

Top-3
Romig, luchtig en precies zoals een eierbal hoort te smaken, is de unanieme mening van de jury. Kwalitaria Jolie is daarmee eierballenkoning 2016. Friet van Piet is goed voor een tweede plaats en De Paardeschuur eindigt als derde. Bij die laatste moet gezegd worden: it’s one of a kind and we love it, maar het is niet de eierbal die je aan je Spaanse huisgenoot voorschotelt.

Check ook onze eierbaltest van 2015 nog eens, met de gewone eierbal van Friet van Piet en vier andere cafetaria!

Foto’s: Jasper Bolderdijk (c)