Ook Hanze-studenten zitten in de crypto’s. Wat is er zo leuk aan? In zijn long-read vraagt Cas Mooij twee investeerders het hemd van het lijf.
Menig student is tijdens de coronapandemie en de lockdowns gaan beleggen. Waarom? Ons leven speelde zich grotendeels op de computer af. We hielden geld over van alle vrijmibo’s die niet doorgingen. We bleven gezonde honger houden naar risicovol gedrag en nieuwe ervaringen.
Het traditionele beleggen was in veel gevallen toch nog te saai. Een indexfonds is niet sexy. Je geld dertig jaar met rust laten is niet echt yolo. Gelukkig is er tegenwoordig de chaotische en supersnelle wereld van de bitcoin en zijn crypto-concurrenten. Crypto, dat is beleggen alsof je in Jacks’ Casino zit: alles op 31 zwart, ogen dicht, en hodl (hold on for dear life)!
In de cryptowereld gaan snel rijk worden en snel opgelicht worden hand in hand. Als je mazzel hebt kun je meeliften op een hype. Als je pech hebt pompt een investeerder de koers kunstmatig op, en verkoopt daarna alles, zodat er van de waarde niks overblijft. Dat noemen ze pump ’n dump, een vorm van koersmanipulatie. Ook de koersen van legitieme projecten zwabberen als een karretje op een slecht onderhouden achtbaan. Niemand heeft een glazen bol, niemand weet waar het heengaat.
Beleggers Alex en Berend zijn inmiddels afgestudeerd aan de Hanze. Alex volgde de opleiding Social Work en werkt als persoonlijk begeleider in de complexe zorg. Berend studeerde Small Business and Retail Management en is zelfstandig IT-ondernemer.
Wat voor werk doen jullie tegenwoordig?
A: ‘Ik werk in een woonsetting, waar we cliënten begeleiden in hun dagelijks leven. Er is vaak sprake van een combinatie van psychiatrische aandoeningen, hechtingsproblematiek en een verstandelijke beperking. Daardoor ontstaat moeilijk te begrijpen gedrag en gedragsproblematiek, zoals agressie. Het is elke keer weer een mooie puzzel om op te lossen, om iemand te leren kennen en te begrijpen, en om samen successen te behalen in het alledaagse leven.’
B: ‘Op de middelbare school begon ik met allerlei computerklusjes. Dat was het begin van mijn eigen onderneming. Ik heb hbo gedaan, maar dat had niet zoveel meerwaarde. Inmiddels ben ik zzp’er in webdesign.’
Hoe zijn jullie in de cryptowereld verzeild geraakt?
B: ‘Ik stond altijd wel aan het front van internet en computertechnologie. Van bitcoin hoorde ik al in 2008, toen-ie nog onder de honderd dollar per coin was. Ik nam het nooit echt serieus, dus ik ben pas in 2017 ingestapt. Niemand dacht toen dat de bitcoin 60.000 dollar waard zou worden. Mensen betaalden bijvoorbeeld een pizza met tien bitcoin, het was meer een nieuwigheidje, een beetje gekkigheid. Ik denk weleens: had ik maar een paar biertjes minder gedaan en dat geld in bitcoin gestopt. Ik heb wel altijd het tech-nieuws rondom crypto’s gevolgd. Via Vice en C-Net bijvoorbeeld. Toen vrienden van mij instapten en de koers opeens steeg van twee- à drieduizend dollar naar 30.000, kreeg ik fomo, toen ben ik ook ingestapt.’
A: ‘Een vriend van mij liet me in 2013 de bitcoin-piek zien, omdat het zo bizar was dat de munt van enkele dollars opeens duizend dollar waard werd. Ik dacht dat zoiets nooit weer kon gebeuren en ik had ook geen geld om te beleggen. Trouwens, als dat wél zo was geweest, had ik zeker geen online cryptomunt gekocht. Het idee was voor mij veel te radicaal. Gewoon één van de miljoen vreemde dingen die je op internet tegenkomt. Ik stapte pas in 2021 in. Mijn broer begon met investeren, en die is goed ingelezen en doorgaans best conservatief bij het beleggen. Dat gaf mij dus enig vertrouwen en ik wilde het ook proberen. Hij belegde in stable-coins met het plan dat geld jaren te laten staan. Ik wilde juist in de opkomende projecten beleggen. Het was de tijd waarin solana en dogecoin opeens heel populair waren.’
Wat was je beleggingsstrategie?
A: ‘Ik durf wel te zeggen dat ik alle regels gebroken heb [lacht]. Ik ben ingestapt in de hype van begin 2021, toen alle koersen omhoog gingen. Ik wilde ook proberen snel rijk te worden en volgde allerlei nieuwssites, Reddit, Twitter. En ik praatte met vrienden die er ook in zaten. Uiteindelijk heb ik nog geld geleend om in crypto’s te stoppen. Ja, het was door emotie gedreven handelen, ik ging echt mee in de hype.’
B: ‘Aan het einde van 2017 gingen de koersen weer omlaag. Het had toen dus geen zin om te verkopen. Daarom heb ik mijn bitcoins laten staan. Ik heb ook wel traditionele beleggingen, en dan moet je sowieso een lange horizon hebben. Het geld gewoon twintig jaar laten staan. Maar bij crypto’s moet je er vooral ook vroeg instappen. En als de koers omhoog gaat, moet je al gaan verkopen. Ik heb wat winst gepakt toen bitcoin weer omhoog ging en een deel daarvan stopte ik in tien nieuwe projecten, waarvan sommigen crashten en andere geld opleverden. Elke keer dat je fomo krijgt en meegaat in de hype, maak je alleen maar iemand anders rijk. Dus dat doe ik niet.’
A: ‘Dat kan ik beamen. Ik heb eigenlijk alleen maar verlies gedraaid. Mijn broer ging beleggen in bitcoin, en het leek allemaal heel mooi. Maar hij staat nu ook dik in de min en kan alleen maar wachten totdat de koers weer stijgt. Voor mij is het nog erger, want ik zat bijvoorbeeld in Oasis Network, Decentraland, Sandbox. Allemaal van die crypto’s die voor online games worden gebruikt. Die zijn nu nog tien procent waard van wat ze waren, soms minder. Die laat ik staan in de hoop dat de koers ooit weer zal stijgen. Het heeft nu ook geen zin meer om ze met verlies te verkopen.’
B: ‘Ik had ook wat risicovollere coins. Solana, bijvoorbeeld. Die heb ik gekocht tussen de acht en de veertig dollar. Ik verkocht ze toen de koers op 85 dollar stond. Solana was 240 dollar op de piek, maar toen mijn inleg was vertienvoudigd, heb ik verkocht. Je weet niet hoe ver de koers blijft stijgen.’
A: ‘Op shiba inu heb ik winst gemaakt. Ik zag aankomen dat de hype nep was en heb mijn coins verkocht met vier keer de inleg. Toen ik die verkocht had, ben ik me meer gaan inlezen in de achtergrond van crypto coins, en ik ben ook gaan nadenken of ik echt serieus wilde gaan beleggen. Maar toen de markt eind 2021 instortte, wilde ik vooral zeven maanden mijn portfolio niet meer openen. Ik heb de app zelfs van m’n telefoon gegooid.’
Hoe heeft het beleggen in crypto’s tot nu toe uitgepakt?
B: ‘Het heeft me wel winst opgeleverd, maar vooral kennis. De waarde van veel projecten is helemaal afhankelijk van het geloof dat mensen erin hebben. Je moet goed kijken welk team achter een project zit, kijken wat de toekomstplannen zijn. Veel nieuwssites zijn niet objectief, maar onderdeel van de hype. Die journalisten van die sites kregen een dikke buidel coins als ze positieve verhalen schreven. Dat nieuws volg ik dus niet meer. Ik lees liever de informatie op de site van het projectteam. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat je zoveel geld kunt verdienen met, nou… met niets, eigenlijk. Als je traditioneel belegt, moet je veel meer geduld hebben. Dan moet je alle kleine beetjes winst blijven opstapelen totdat de investering rendabel wordt. Het amusante en spannende aan de cryptomarkt is dat die zo volatiel is. Ik zie het niet als een goede lange-termijninvestering.’
A: ‘Ik heb inmiddels wat verliezen geaccepteerd en ben me beter gaan inlezen in projecten. Ik heb nu nog een paar coins, die ik een hele tijd ga laten staan. Als ik in bedragen ga praten, dan is van mijn 4000 euro nog 1640 over. Dat is wel heel zuur. Ik ben wel geïnteresseerd geraakt in beleggen. Maar net als Berend denk ik dat crypto’s geen goede investeringen voor de lange termijn zijn. Als je leest hoeveel energie crypto’s minen kost, dan is het ook geen duurzame business. Als ik ga beleggen, dan wil ik bedrijven in mijn portfolio die duurzaamheid promoten.’
B: ‘Het is wel opmerkelijk dat ik in mijn bedrijfsvoering wel bezig ben met duurzaamheid, maar als het gaat om crypto’s totaal niet. Jij noemde net een bedrag, Alex, ik heb er denk ik zo’n 5000 euro ingestopt, vooral in het begin. Die investering is nu zo’n 25K waard. Wat ik nog aan winst pak, haal ik uit die projecten en dan koop ik er stable coins voor, en die laat ik staan.’
Wat is voorlopig jullie conclusie over beleggen in crypto’s?
A: ‘Het is zeker enerverend. Toen ik ermee bezig was, was het spannend, een beetje als een speurtocht en een race tegen de klok tegelijk. Maar als je bijvoorbeeld een podcast als Jong Beleggen luistert, of Warren Buffet [beleggersgoeroe, red.] volgt, dan leer je wel dat beleggen eigenlijk zo saai mogelijk moet zijn. Beleggen in crypto’s heeft me vooral geleerd welke valkuilen er allemaal zijn in het beleggen.’
B: ‘Ik vind het interessant, maar het is zeker niet voor de lange termijn. Het is ook niet erg duurzaam en het zet druk op andere industrieën. Zo zijn grafische kaarten véél duurder geworden omdat die gebruikt worden om crypto’s te minen. Dat is heel ongunstig voor de game-industrie bijvoorbeeld.’
A: ‘Crypto’s drijven nog te veel op hypes, op mensen die erin geloven en het gaan hypen, op fomo, op influencers… Je kunt er eigenlijk geen goede strategie voor bedenken. En sowieso, als jij wint, verliest een ander.’
B: ‘Zeker, de enige strategie is vroeg inkopen en op tijd weer verkopen.’
Overige foto’s: Niels Punter
———————————————————————————————————–
STABLE COINS, ALT COINS en BULLSHIT COINS
In de cryptowereld zijn er twee uitersten. De stable coins zijn stabiele(re) munten, waar goede technologie achter zit, technologie die (in de toekomst) bruikbaar is. De ontwerper van de bitcoin, Satoshi Nakamoto, had de ambitie om de eerste gedecentraliseerde valuta ter wereld te maken. Eén van de grootste voordelen van het systeem is dat niet één partij de valuta onder controle heeft. Dat zou leiden tot een eerlijker monetair systeem, voor rijk en rijk.
Aan de andere kant zijn er bullshit coins. Munten zoals shiba inu, gemaakt door een anonieme groep ontwikkelaars onder de naam Ryoshi. Deze munt is als grap bedacht, als reactie op een andere twijfelachtige munt, de dogecoin. Beide valuta zijn gebaseerd op de bekende doge meme (wow, such explain, very knowledge, Cas).
Een klein groepje beleggers kocht grote hoeveelheden shiba inu. Daarna zijn ze een hype gaan creëren op internet, waardoor mensen dachten dat ze snel rijk konden worden. Hierdoor steeg de koers erg hard, waarna het kleine groepje alles verkocht met megawinsten. Daardoor crashte de koers en verkocht het grote publiek in paniek, met verlies. Shiba inu is nu nog maar 12,5 procent waard van wat de munt ooit was. Zo’n oplichtingspraktijk noemt men een pump-and-dump-scheme.
Dogecoin is bedacht om een breder publiek te interesseren voor crypto, wat zeker gelukt is. Dogecoin is dan ook geen bullshit coin, het is een alt coin. Er zit een idee achter: de munt moet peer-to-peer-betalingen makkelijker maken (een bekend voorbeeld van peer-to-peer is Tikkie). Maar de koers van dogecoin is ook gevoelig voor hypes, zoals bleek toen Elon Musk via Twitter zei de munt gekocht te hebben.
