Een diploma-uitreiking is altijd een mooi moment. Voor de acht cursisten die het Edniko-getuigschrift ontvingen is het veel meer dan dat.
Wat wil je met je leven? Wat kun je? Waar ben je goed in? Wat denk je dat je over vijf jaar bereikt hebt? Het zijn vragen waar de meeste Nederlandse studenten een beetje onrustig van worden, maar ze zullen er niet van schrikken.
Hoe anders was dat toen Ellis Merkelijn diezelfde vragen voorlegde aan de acht deelnemers aan de cursus Ervaringsdeskundigheid Nieuwkomers (Edniko).
De cursus van slechts acht weken veranderde hun leven, dat zeggen ze alle acht
‘Antwoord geven op zulke vragen… dat doe je gewoon niet, in de landen die jullie achter je hebben gelaten is dat onbehoorlijk. Het is één van de vele dingen die ik van jullie heb geleerd.’
Sabah, Wissan, Kinana, Shirin, Fatima, Kesete, Medhanie en Tesfom ontvingen op 10 december een getuigschrift voor de drie maanden durende Edniko-cursus. Twaalf weken slechts, eens in de week één dag naar de Marie KamphuisBorg, toch veranderde deze cursus hun leven. Dat zeggen ze alle acht, niemand uitgezonderd.
De cursisten, vijf uit Syrië, drie uit Eritrea, hebben geleerd hoe ze ‘hun persoonlijke verhaal’ kunnen gebruiken in hun werk in de hulpverlening (volgens Michelle Garnier, dean van de Academie voor Sociale Studies, is er grote behoefte aan professionele ervaringsdeskundigen op dit gebied). Maar om zover te komen moesten ze dat persoonlijke verhaal wel op tafel leggen en dat was niet eenvoudig.
‘Mijn geschiedenis heb ik lang voor mezelf gehouden’, zegt Kinana, die Damascus ontvluchtte. ‘Het was te pijnlijk. Ik verborg het voor anderen. Inmiddels voel ik me comfortabel wanneer ik erover praat. Ik mag kwetsbaar zijn, ik mag huilen. Nu heb ik geleerd hoe ik mijn ervaringen positief kan gebruiken. Ik ben inmiddels in staat om er andere mensen mee helpen.’
‘Ik heb mij afgevraagd waarom een boom in herfst z’n bladeren loslaat…
Kesete uit Eritrea heeft de controle over z’n leven gevonden. ‘Ik dacht dat ik niet slim genoeg was, niet goed genoeg.’ Kesete is niet de enige die een traan wegslikt bij deze woorden. ‘Mijn zelfbeeld was laag. Nu heb ik vertrouwen in mezelf. Dankzij jullie.’
Wissan kan onmogelijk één bijzonder moment van de afgelopen drie maanden opnoemen. ‘De hele cursus was geweldig, van begin tot eind’, zegt ze, voordat ze haar handtekening plaatst op haar getuigschrift. ‘Jullie waren allemaal geweldig. Dit is geen eind, we blijven elkaar ontmoeten.’
Shirin ontroert de toehoorders. Na haar ‘Goedemorgen, allen’ laat ze weten dat ze deze cursus en de docenten echt nodig hadden.
‘Ik heb mij afgevraagd waarom een boom in herfst z’n bladeren loslaat… hij moet loslaten om de koude en donkere tijden door te komen, dan kunnen er in de lente nieuwe bladeren groeien.’
‘Toen ik klein was, keek ik altijd naar de vogels’, zegt Fatima, zo mogelijk nog dichterlijker. ‘Hoe zou het voelen om te vliegen? Nu sta ik hier, mijn beide voeten staan stevig op de grond en ik weet het zeker. Zo voelt het. Ik vlieg.’
Er zijn woorden, er zijn tranen, er zijn blijdschap, bewondering en een taart waarop hun namen prijken naast die van de coaches (het is voor het eerst dat mensen van VluchtelingenWerk een bijdrage aan een Hanze-cursus leveren). Vrienden en familie zijn erbij, via rechtstreeks verzonden beelden. Applaus! Acht nieuwkomers krijgen een getuigschrift op een donkere donderdagmiddag in december. Kerstmis nadert, er is hoop en nieuw leven, wat wil je nog meer?
