De geur van vers gemaaid gras in een potje. Dat klinkt als de nieuwe Rexona Farmers Edition, een deo die het prima zou doen in Oude en Nieuwe-Pekela. Maar dat is het dus niet. Emmaverbindt maakt Geur- en Babbelboxen voor demente ouderen.
We schrijven 2015. Emma Vermeulen volgt de opleiding Logopedie aan de Hanzehogeschool en studeert Taalwetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen. Als snelle leerling fietst ze met twee vingers in de ruiker door beide opleidingen. Ze heeft tijd over en besluit een extra stage te lopen. Haar enthousiasme vlakt af, wanneer duidelijk wordt dat de stage om de ouderenzorg draait. Oude mensen, dat is een beetje een trauma.
‘Mijn opa zat in zo’n tehuis. Ik was altijd een beetje bang om daar heen te gaan, vanwege al die gekke mensen. Let wel, ik was dertien.’ Alles is anders, nu. ‘Op dag één van de stage wist ik dat ik m’n roeping had gevonden.’
De bingo voorbij
Die eerste dag, Emma schrikt van wat ze ziet. ‘De ouderen met dementie deden heel weinig. Puzzelen was vaak te lastig en een potje bingo zat er helaas ook niet meer in’, zegt ze. ‘Contact maken is in dat stadium gewoon ontzettend moeilijk.’ Tegelijkertijd weet ze dat juist dát, contact maken, reuze belangrijk is.
‘Iemand die nooit spreekt kan bij het ruiken van anijs plotseling in geuren en kleuren over de kookkunsten van haar moeder beginnen
‘Het ligt aan de mate van dementie, maar het sociaal isolement ligt altijd op de loer. En dat wordt in de loop van de tijd steeds erger, totdat er geen contact meer te maken valt.’ Emma zegt het ingetogen. ‘Maar’, fleurt ze ineens op, ‘iemand die nooit spreekt kan bij het ruiken van anijs plotseling in geuren en kleuren over de kookkunsten van haar moeder beginnen. Dat is echt wonderlijk, een enorm verschil, door een geur!’
Houtje-touwtje
Dat deze mensen kunnen opbloeien door een prikkeling van de zintuigen, komt niet uit de lucht vallen. Volgens de literatuur is het dé manier om contact te maken. Ook gesprekken met familieleden van de bewoners brengen Emma op het idee een box te maken. ‘Dat begon heel houtje-touwtje, hoor’, lacht ze. ‘Gewoon een plastic bak van de Action met wat oude spulletjes erin. Aangevuld met koffiebonen, anijssterren en andere geuren van vroeger. Redelijk provisorisch allemaal, maar het werkte wel.’
Soms ontstaan mooie dingen vanzelf wanneer de box open gaat
Het werkt, en dat is de reden waarom Beweging 3.0, Emma’s stage-adres, haar de kans geeft om de boel te professionaliseren. Anderhalf jaar later is Emmaverbindt uit de kinderschoenen gegroeid. De Geurbox is in meerdere thema’s te bestellen. Denk aan boerderij, huishouden of keuken. Een box bevat vier geuren met sfeerteksten, zakdoekjes en de nodige uitleg. Wie de Babbelbox kiest, krijgt daar voelzakjes, nostalgische objecten, een mp3-speler met muziek, en gesprekstechnieken bij.
‘Al hoeft het niet altijd volgens een bepaald protocol te gaan, natuurlijk. Soms ontstaan mooie dingen vanzelf wanneer de box open gaat.’
Verbinding op vele fronten
De mooie dingen waaraan ze refereert, gaan vaak over verbinding, contact dus, verbondenheid. Tussen verzorgende en bewoner, bijvoorbeeld. ‘Maar de box nodigt vaak uit tot veel meer’, legt ze uit. ‘Het product wordt vaak in groepsverband gebruikt. Daarbij komen de mooiste herinneringen naar boven. Van bewoners, bezoek, personeel en familie. De interactie die daaruit voortvloeit, raakt iedereen. Het is verbinding op vele fronten.’ Dat klinkt heel bijzonder. ‘Dat is het ook! Het is mooi om te zien dat mensen die elkaar al jaren kennen, nóg dichter bij elkaar komen door mijn product.’
Met de speciaal ontwikkelde geuren, gesprekstechnieken en met de workshops die ik geef, krijg je toch nét iets meer handvatten
De boxen roepen ook vragen op. Is het wel nodig om zoiets aan te schaffen, wanneer je zelf naar de kringloopwinkel kunt gaan om nostalgische snuisterijen op te pikken? ‘Natuurlijk kan dat. Sterker nog: dat raad ik zelfs aan. Hoe meer, hoe beter. Maar met de speciaal ontwikkelde geuren, gesprekstechnieken en met de workshops die ik geef, krijg je toch nét iets meer handvatten. Bovendien zijn mensen op een gegeven moment ook uitgekeken op bepaalde objecten en geuren, daarom heb ik meerdere thema’s. Bij grote verzorgingstehuizen zouden de afdelingen eens in de zoveel tijd kunnen rouleren. Dat is ook mijn verdienmodel.’
Tankwagen vol Unox
In eerste instantie wil Emma een probleem oplossen met haar product. Contact maken met mensen die daar grote moeite mee hebben. Maar van lieverlee is ze steeds zakelijker geworden. ‘Dat moet ook wel, hoor. Ondernemen is vallen en opstaan’, lacht ze. ‘Zo was ik met een grote cosmetica-producent in gesprek. Later hoorde ik via-via dat die er met mijn idee vandoor wilde gaan. Zoiets heb ik dan zelf helemaal niet door.’
Een Geurbox met Groninger Koek is dus binnen handbereik?
Zo’n streek past ook niet in de wereld van sociaal ondernemerschap. ‘Eigenlijk is het één groot netwerk. Veel kopjes koffie drinken, brainstormen en elkaars naam laten vallen wanneer je zakendoet met andere partijen.’
Het doel dat Emma nastreeft, spreekt vrijwel iedereen aan. Daarom krijgt ze veel gedaan. ‘Ik laat mijn geuren produceren bij een fabriek die ook tankwagens vol voor Robijn en Unox maakt. Ik haal daar dan af en toe een doosje op. Maken ze gewoon verlies op.’
Emma doet nu eenmaal graag wat voor andere mensen. ‘Ik zeg eigenlijk overal ja op.’ Een Geurbox met Groninger Koek is dus binnen handbereik? ‘Nooit gedaan, maar ga ik voor je regelen’, glimlacht ze.
Geen Poesje Mauw, maar Elvis
Puntje bij paaltje: elk verzorgingsthuis moet Babbel- en Geurboxen kopen. ‘Haha, dat hoeft nou ook niet per se’, grinnikt ze. ‘Ook kleine aanpassingen kunnen een groot verschil maken. Zet Elvis op, in plaats van Poesje Mauw. Dan krijg je leuke kroegverhalen. Of trek eens een fles shampoo open en ga er samen aan ruiken.’ Goed advies en helemaal voor nop.
Geld is niet de drijfveer van deze jonge sociaal-ondernemer en het bedrijf Emmaverbindt, zoals ook blijkt uit de (gratis) tips voor studenten met ondernemersplannen.
– Kom je bed uit om een echt doel na te streven, niet alleen om geld te verdienen.
– Echte passie kun je niet faken, dat voelen mensen aan.
– Denk goed na, maar kies met je hart.
