De ondernemersgeest daalde neer over het Forum waar de Rabobank Ondernemersprijs én de Anner Award 2022 werden uitgereikt. Gelukkig viel er flink wat te snakken.
André de Vries, hij is directeur Midden- en Kleinbedrijf van de Rabobank in Groningen, vindt dat ondernemers lef moeten hebben, dat ze passie moeten tonen enne… ze mogen ook wel een beetje meer snakken. Snakken is Noord-Nederlands voor opscheppen, en dat doen ze in die contreien niet graag. Niet snakken, dat zit er nu eenmaal een beetje ingebakken. Maar waarom zou een beginnende ondernemer niet het hoogste nastreven? ‘Hanzestudent Jobert Abma begon ook klein’, brengt De Vries in herinnering, ‘maar hij dacht groot, nu is zijn Hackerone een megabedrijf.’
Het beste plan is haalbaar én schaalbaar
De Vries is de voorzitter van de jury die op 14 juni mag uitmaken wie de Rabobank Ondernemersprijs wint en wie de Anner Award. Geen gemakkelijke taak, want ook dit jaar is de keuze weer reuze.
De aankleding van het evenement is prachtig, de mensen die zich ophouden op de eerste verdieping van het Groninger Forum gaan feestelijk gekleed, maar niet te. Bancair, maar dan hip, dat idee. De drempels zijn laag, de drankjes op kosten van de zaak en de eenhaps zoete koek ligt minutieus gerangschikt op zwart aardewerk.
Twee dikke cheques ter waarde van 10.000 euro liggen klaar voor de studenten die het afgelopen jaar de veelbelovendste onderneming op poten zette. Dat is de onderneming met een plan dat, zoals jurylid Harjan van der Linde het uitdrukt, ‘haalbaar en schaalbaar’ is.
De slimme aardappel blijft knaloranje
Croptimise heeft een slimme aardappel bedacht, een feloranje bol (denk aan de doorsnee Italiaanse bol uit de croissanterie) die boeren in de grond kunnen ingraven (dankzij 5G-internet op wel een halve meter diepte). Die bol kan allerlei gegevens meten en doorgeven aan de boer. Op grond van die gegevens kan de akkerbouwer maatregelen treffen.
Slim is het zeker, maar aardappel? Nee, zegt ICT-student Vincent Huisman, de slimme aardappel blijft oranje, want bij het sorteren moet het ding er wel worden uitgevist. ‘Je zou raar opkijken als je hem in een zak aardappelen in de winkel aantrof.’
Interessant is ook de Bierkieper. Een plank die je op een bierkrat plaatst, waarna je het krat kunt omdraaien en de bierresten er uitstromen. Heel fijn voor na een feestje, maar ook tijdens het feestje komt de Bierkieper van pas, want de plank-op-een-krat kan ook dienstdoen als zitplaats. En hé, wanneer je er 64 velden in stanst (de helft wit en de helft zwart), maak je er in een handomdraai een schaakbord van.
Justin Jager begint flink te glimmen als hij het over digital twins heeft
Volgens Hanze-student Technische Bedrijfskunde Daan Kuipers is het ook nog een duurzaam en maatschappelijk verantwoord product (want het hout is een restproduct van bakfietsen en de platen worden op maat gemaakt en afgewerkt in de sociale werkplaats).
Extrude is een bedrijf uit de categorie Uitvinden voor Gevorderen. Hoe en wat is voor een mens met een IQ-score van onder de 150 niet te vatten, maar de vastberaden Justin Jager (een eenpersoons CEO, CTO én CIO) begint flink te glimmen als hij het principe van de digital twins uiteenzet. Via een uitgelezen samenspel van sensoren en informatietechnologie kan Extrude energielekken in vastgoed vaststellen én voorkomen. Simpel voorbeeld: wanneer een suffe beambte ’s avonds een lamp laat branden, blijft dat niet onopgemerkt. Nog een voorbeeld: wanneer er in een ruimte stroom weglekt, weet het systeem tot op de centimeter nauwkeurig waar en hoeft de elektricien niet te speuren naar de plek waar het euvel zich voordoet. Integendeel, hij weet al voordat hij komt voorrijden welke onderdelen hij moet vervangen.
Een gezondere wereld, voor minder doet Naila het niet
Naila Loudini, die Geneeskunde studeert aan de Rijksuniversiteit Groningen, is ook al zo’n vernuftig type. ‘Je moet je dromen helemaal niet volgen’, zegt ze, ‘je moet ze najagen!’ Het bedrijf dat ze met drie anderen runt, zal de wereld een stuk gezonder maken. Met chatbot Aletta, die, toeval of niet, een beetje op Naila lijkt. Alle ontwikkelingen in de medische wetenschap staan of vallen met goed onderzoek dat zich moet kunnen baseren op verantwoorde gegevens. En die gegevens komen dan weer voor een behoorlijk groot gedeelte van patiënten. Op dit moment worden die gegevens nog vaak achterhaald door (ex-)patiënten vragenlijsten te laten invullen. Om het aantal mensen dat reageert drastisch te vergroten zet Aletta Solutions de chatbot aan het werk. Die bot kan de gegevens razendsnel en ter plekke verwerken. Meer gegevens, dat betekent meer houvast voor de onderzoekers, dat betekent betrouwbaarder onderzoek en dat betekent een gezondere wereld. Voor minder doet Naila het niet.
Kom daar maar eens overheen, Lola! Waarom Lola Lola heet, blijft in nevelen gehuld, maar wie onwillekeurig aan de onovertroffen lolaborstel moet denken, komt niet bedrogen uit. Want met de Lola van hbo-bedrijfskundestudent Roelof Stoelwinder wordt de wereld een heel stuk schoner. Lola wil een einde maken aan de negentien miljoen wegwerpbekers die we per dag… nou ja, wegwerpen. Om dat voor elkaar te krijgen hebben de lolamensen een uitgekiend systeem uitgedacht.
Op z’n vijftiende verkocht Marcel al nep-Levi’s en nep-Lacostes op het schoolplein
Lola wil een uitgebreid netwerk uitzetten, dat bestaat uit plaatsen waar consumenten hun lolabekers na gebruik kunnen deponeren. Dat doen ze zeker, want ze betalen er statiegeld voor. De inleverpunten zijn overal te vinden, in en nabij de horeca-zaken die met Lola in zee gaan. Stoelwinder begint in Groningen met een paar koffieketens en kantinecateraars. Binnenkort op de Hanze?, roept iemand in de zaal. ‘Wie weet’, zegt Stoelwinder mysterieus.
Zo, de jury kan aan de slag. Te benijden is het gezelschap zeker niet. Wie wordt de winnaar? Het publiek in de zaal, die Rabo Studio heet, krijgt niet de tijd om daar de gedachten over te laten gaan, want daar verschijnt Marcel Borger ten tonele. De man achter Orange Gas, inmiddels hoofdsponsor van FC Groningen en nog veel meer. Zo zijn de bekende gezichten van OG de gezichten van schaatsers Irene Schouten en Nils van der Poel. ‘Eigenzinnige types’, zegt Borger, ‘net als wij.’ En gelijk heeft-ie, zo blijkt uit zijn ondernemersverhaal. Op z’n vijftiende verkocht Marcel al nep-Levi’s en nep-Lacostes op het schoolplein. Een kwestie van de juiste contacten met leveranciers uit den vreemde en een financiële injectie van een oom.
Tip: begin een pompstationketen niet in Steenwijk
Het bedrijf Orange Gas ontstond tijdens een uitbundig feest waarin iemand opperde om een concurrent van Shell te worden. Maar dan non-fossiel, enkel en alleen schone brandstoffen. Tijdens het feest was misschien nog sprake van licht benevelde overmoed, maar de mannen spraken af om de dag erna om elf uur ’s ochtends wederom samen te komen. Nuchter stelden ze vast dat ze het gingen doen en beklonken dat met een glas sinaasappelsap. Vandaar de naam Orange Gas. Nu zitten ze in Nederland, Zweden en Duitsland en maken ze studie van Italië, Engeland en Spanje.
Tips voor jonge ondernemers heeft Borger ook. Dat je beter niet kunt beginnen in Steenwijk, bijvoorbeeld. ‘De eerste dag: we hadden de brandstof, een fraai pompstation en twee klanten’, grinnikt hij. Dat je geduldig moet zijn, maar ook een beetje koppig. ‘Ik haat het als een overheid me vertelt wat ik moet doen. Mensen moeten zelf kunnen kiezen.’ Dat je een doel moet hebben. ‘Wij worden de grootste onafhankelijke retailer in schone brandstoffen.’
Kortom, één en al inspiratie voor de jonge ondernemers, waarvan er eentje de vraag stelt die je in jonge-ondernemerskringen wel vaker hoort: welke auto rijdt u? Borger moet er net zo hard om lachen als de mensen in de Rabo Studio. ‘Ik heb er meerdere, maar vandaag ben ik met de Volvo XC 90. Biogas, elektrisch. Ja, dat moet natuurlijk wel in deze business.’
Dat Roelof Stoelwinder de Rabobank Ondernemersprijs wint, heeft zich razendsnel rondgepraat. En dat Naila Loudini de Anner Award mee naar huis mag nemen ook. Dat is allemaal bijzaak. Het belangrijkst is dat er bij het scheiden van de markt, het is vijf uur, enkel en alleen winnaars in het Forum staan. Je zou er bijna van gaan snakken. En waarom ook niet?
Roelof Stoelwinder (Rabo Ondernemersprijs) en Naila Loudini (Anner Award)
Foto’s: Rosan Bloem
