Groningse studenten en drugs: Hoe vaak gebruiken ze? Beïnvloedt het hun studie? 255 Nederlandse en 63 internationals vulden onze drugsenquête in. Wiet en hasj zijn overduidelijk het meest populair, gevolgd door lachgas en xtc.
Laten we beginnen met een hele dikke disclaimer: wanneer je een enquête online uitzet, zal het vrijwel zonder uitzondering mensen aantrekken die iets met het onderwerp van de enquête hebben. Als je dus studenten gaat vragen naar hun drugsgebruik, zullen studenten met drugservaring dus eerder de enquête invullen dan studenten die nog nooit drugs geprobeerd hebben.
72 procent heeft wel eens een ballonnetje gehad en 65 procent snoepte ooit wel eens van de xtc of mdma
We hebben daarom altijd een voorkeur gehad voor papieren enquêtes: gewoon alle kantines en klaslokalen langsgaan en mensen vragen om de enquête in te vullen. Maar helaas, in covid-tijden was dat simpelweg onmogelijk en de enquête werd afgenomen voor de zomervakantie. Om te voorkomen dat de cijfers te vervuild zouden raken, hebben we in alle online promotie van de enquête wel altijd duidelijk gemaakt dat ook studenten zonder enige ervaring met drugs mee konden doen. Dat zal zeker effect hebben gehad, maar helemaal uitsluiten dat het aantal gebruikers in onze resultaten hoger ligt dat het aantal daadwerkelijke gebruikers kunnen we niet. Houdt daar dus rekening mee tijdens het lezen.
Groningse studenten en drugs
Iets hoger dan de echte aantallen of niet, uit de resultaten kun je in ieder geval wel concluderen dat er behoorlijk wat drugs gebruikt wordt door studenten in Groningen. Ruim 95 procent heeft wel eens een jointje gerookt, 72 procent heeft wel eens een ballonnetje gehad en 65 procent snoepte ooit wel eens van de xtc of mdma.
Groninger studenten en drugs is dus wel een veel voorkomende combinatie, ook als je rekening houdt met eerder genoemde disclaimer. Maar als je kijkt naar de frequentie, wordt het beeld al een stuk genuanceerder. Ruim 72 procent gebruikt een paar keer per jaar of minder. Bijna 17 procent gebruikt eens per maand, tien procent gebruikt een keer per week of meer.
Alleen of met vrienden
Ook best opvallend: maar weinig studenten (12%) gebruiken wel eens drugs in hun eentje. De meesten doen het liefst drugs met vrienden in een huis, gevolgd door gebruik tijdens uitgaan. Het kan trouwens best eens zo zijn dat in een ‘gewoon’ jaar, dus zonder lockdown, uitgaan een stuk hoger had gescoord, maar momenteel gebruikt bijna 90 procent wel eens bij vrienden thuis.
Als je kijkt naar de antwoorden op de vraag of studenten meer of minder zijn gebruiken tijdens de lockdown, kun je zelfs voorzichtig concluderen dat het gebruik bij vrienden meer te maken heeft met het gebrek aan uitgaansleven dan met een voorliefde voor thuisgebruik. Bijna 42 procent is minder of veel minder drugs gaan gebruiken tijdens de lockdown. Bij 24 procent is het gebruik gelijk gebleven, terwijl zo’n 34 procent meer is gaan gebruiken tijdens het afgelopen corona-jaar.
Problematisch gebruik
En vinden studenten hun eigen gebruik problematisch? Niet echt. Bijna vijftig procent zegt het heel makkelijk te vinden om helemaal te stoppen met drugs. Slechts 11 procent vindt het moeilijk, en 1 persoon vindt het ‘heel moeilijk’. Zo’n 32 procent heeft onder invloed van drugs wel eens iets gedaan waar ze spijt van hebben gehad.
Ruim 43 procent geeft aan dat drank- en drugsgebruik wel eens een slechte invloed op de studieresultaten heeft
Een nog groter deel, bijna zestig procent, heeft het afgelopen jaar minimaal een keer een avond of nacht gehad waarvan ze zich delen niet meer kunnen herinneren. Zo’n vier procent heeft dit zelfs minimaal eens per week. Ruim 43 procent geeft aan dat drank- en drugsgebruik wel eens een slechte invloed op de studieresultaten heeft (gehad). Meer dan zestig procent voelt zich wel eens schuldig over zijn of haar gebruik.
Tolerantie en openheid
Heel geheimzinnig doen de studenten niet over hun gebruik. Van bijna een derde weten vrienden en familie van hun gebruik, van bijna 45 procent weten vrijwel alle vrienden het. Een kwart van de studenten is wat geheimzinniger: 23 procent deelt het alleen met een paar vrienden, een procent deelt het met helemaal niemand.
En hoe kijken ze tegen drugsgebruik in het algemeen aan? Gezien het hoge gebruik, zou je denken dat er veel voorstanders van legalisatie van alle drugs zijn, maar dat valt redelijk mee. Maar vier procent is voor volledige legalisatie, 86 procent is voor legalisatie van sommige drugs, tien procent is tegen alle legalisatie.
Drankgebruik
Als we toch gingen vragen naar drugsgebruik, dan ook gelijk maar de meest sociaal geaccepteerde meenemen: drank. Want hoewel volkomen legaal, in grote hoeveelheden is het net zo schadelijk en je kunt er ook behoorlijk verslaafd aan raken. Ook hier geldt: het is een raar jaar om te peilen, want door de lockdown was de horeca lange tijd gesloten. Dat betekent echter niet dat studenten niet dronken uiteraard.
Een ruime meerderheid (62%) drinkt op een gewone doordeweekse dag trouwens helemaal niks
Ruim zeventig procent van de ondervraagden gaf aan in de afgelopen maand een of meerdere keren zes of meer drankjes te hebben gedronken. Bijna twaalf procent dronk zelfs negen keer of vaker in een maand zes drankjes of meer. Vijftien procent was meer dan vier keer in een maand dronken geweest, iets minder dan veertig procent van de studenten was helemaal niet dronken geweest.
Een ruime meerderheid (62%) drinkt op een gewone doordeweekse dag trouwens helemaal niks. Maar zodra er een feestje is in het weekend, is het een ander verhaal: dan laat slechts zeven procent de drank helemaal staan.
Waarom gebruik je?
En waarom gebruiken de studenten drugs? Die vraag besloten we open te stellen, met soms best verrassende en hoofdzakelijk positieve antwoorden. ‘Voor de gezelligheid’ werd het meest genoemd, gevolgd door vele variaties op ‘proberen’ en ‘experimenteren’. Ook wordt er vaak gesproken over ‘vrienden’: ‘het is normaal in mijn vriendengroep’, ‘gesprekken met vrienden worden dieper en beter’, ‘brengt extra gezelligheid in avondje met vrienden’.
Tegenover elk verhaal over een geweldige trip of een diep gesprek staat wel een verhaal over een (bijna-)psychose of een onvrijwillige drogering
Toch worden er ook wel wat minder positieve redenen gegeven. Sommige studenten willen ontsnappen uit de realiteit (‘het leven is te saai’, ‘ik gebruik uit verveling’), anderen onderdrukken hun gevoelens (‘ik wil mijn emoties soms verstoppen’).
Slechts een enkeling ziet drugs als meer dan een ontsnapping, een experiment of als iets gezelligs. Die enkelingen vallen ruwweg in twee categorieën uiteen: de introverten die extraverter worden (‘Mijn sociale angsten vallen weg, ik kan met beter verbinden met anderen’) en de psychonauten (‘ik gebruik soms psychedelische drugs om mezelf beter te leren kennen’, ‘ik wil het leven kunnen benaderen vanuit een andere invalshoek’).
Beste en slechtste ervaringen
We vroegen de studenten ook naar hun beste en slechtste ervaringen met drugs. Daar kwamen zoveel interessante, mooie, grappige en soms ook gruwelijke antwoorden op, dat we besloten hebben ze door dit boekje heen terug te laten komen in plaats van er slechts enkelen hier te noemen. De antwoorden geven een interessante inkijk in wat drugsgebruik voor jongeren vaak is: het is spannend en verleidelijk omdat het geweldige ervaringen kan brengen, maar ook zeker omdat er gevaar aan verbonden is. Het is zeker geen onschuldig tijdverdrijf, en uit de antwoorden kun je opmaken dat de meeste studenten dat goed doorhebben. Tegenover elk verhaal over een geweldige trip of een diep gesprek staat wel een verhaal over een (bijna-)psychose of een onvrijwillige drogering. Soms is de scheidslijn tussen euforie en ellende zo dun, dat vrijwel dezelfde atmosfeer en stemming kan leiden tot de beste en de slechtste ervaring, of zoals een student het omschreef: ‘Beste moment? Paradigm Helsinkistraat. Slechtste moment? Paradigm Suikerunie.’
Wil je de drugsenquête inclusief cijfers, ervaringsverhalen van Groningse studenten en drugs, interviews met onderzoekers en een dealer, en illustraties en cartoons van Groningen’s beste tekenaars en illustratoren nog een keer rustig en gebundeld doorlezen? Bestel dan gratis (tenminste, als je Hanze-student bent) het boekje DRUGS: Studenten & drugs in Groningen via deze link en we sturen je een exemplaar op!
Foto: Jasper Bolderdijk (c) – genomen tijdens een festival in Oosterpoort, Groningen. De personen op de foto hebben niks te maken met de inhoud van dit artikel.
