Waarom haken veel meer jongens dan meiden af in het eerste jaar van Toegepaste Psychologie aan de Hanzehogeschool? En belangrijker, wat kunnen we eraan doen? De opleiding test nu een onconventionele oplossing: studiegroepjes waar uitsluitend mannen in zitten.
Best opvallend: bij de opleiding Toegepaste Psychologie doen jongens het aanmerkelijk slechter dan meiden. Het percentage mannelijke uitvallers in het eerste jaar was tussen 2015 en 2017 significant hoger dan dat van de vrouwelijke uitvallers. En slechts een klein deel van de jongens haalde de afgelopen drie jaar zijn propedeuse in het eerste jaar, terwijl bijna de helft van de meiden tussen 2015 en 2017 dat lukte. Daarnaast lopen mannelijke studenten ook vaker en sneller studievertraging op dan hun vrouwelijke medestudenten. Voor een aantal docenten was dit een reden om op zoek te gaan naar manieren om uitstroom van mannelijke studenten tegen te gaan. Eén van de oplossingen: studiegroepjes waar uitsluitend mannen in zitten. De opleiding hoopt hiermee de studenten te motiveren en de diversiteit van de, overwegend vrouwelijke, opleiding te verbeteren.
Opgetrokken wenkbrauwen
Ik zal eerlijk toegeven: toen ik voor het eerste hoorde over dit onderzoek wilde ik mijn wenkbrauwen nog verder optrekken dan ik kon. Want: hoezo, studiegroepjes met alleen maar mannen? Worden vrouwen dan gezien als de oorzaak van de mannelijke uitstroom? En: is het niet belangrijk dat álle studenten meer gemotiveerd worden tijdens het eerste jaar als ze het moeilijk hebben, niet alleen de mannen? Gelukkig kan docent Elise Westerkamp duidelijk uitleggen hoe het onderzoek in elkaar zit: ‘In veel gevallen zagen we dat jongens toch echt meer moeite hebben met het overzicht houden op, en het plannen van, hun studie dan meiden. En als ze dan in de problemen komen, vragen ze ook nog eens minder snel hulp dan vrouwen.’
Relatie-opbouw
Belangrijk is dus een omgeving creëren voor de student waarin hij (en zij) zich comfortabel genoeg voelt om in het geval van moeilijkheden aan te kloppen bij een docent. Hier ligt een taak voor de docenten om persoonlijk te investeren in de studenten. Westerkamp: ‘Dat hoeft echt niet altijd te gaan om hele diepe gesprekken. Soms is er gewoon behoefte aan hele praktische informatie. Het gaat uiteindelijk om voldoende aandacht geven aan de student, en dan natuurlijk aan alle studenten, niet alleen de jongens.’
Mannelijke focusgroep
Om nog meer oplossingen te vinden voor het probleem werd er ook een focusgroep opgericht met zeven mannelijke studenten uit verschillende studiejaren. Aan hen werd de vraag voorgelegd: ‘hoe kunnen we mannelijke studenten meer motiveren?’. Daar kwamen verschillende resultaten uit. Het focusgroepje gaf onder andere aan dat ze meer baat zouden hebben bij kortere tussenposes tussen deadlines. Dus niet over tien weken één hele grote deadline, maar ook meerdere kleine opdrachten tussendoor.
Ze zeiden dat ze behoefte hadden aan een ‘mannengroepje’
Daarnaast gaven ze aan dat ze in een grote groep vrouwelijke studenten soms niet toe durven te geven dat ze onderwerpen niet begrijpen of moeite hebben met studeren. Westerkamp: ‘Ze zeiden dat ze behoefte hadden aan een ‘mannengroepje’, daar zouden ze eerder op tafel durven leggen wat ze lastig vinden tijdens de opleiding. Veel jongens onder de twintig zijn ook gewoon nog zoekende en onzeker, en dat durven ze dan minder snel te uiten in een grote groep vrouwen.’
Te weinig zelfvertrouwen
Dit studiejaar willen ze de resultaten van het onderzoek in de praktijk brengen om te zien of ze daarmee de jongens kunnen motiveren. Zo gaan ze onder andere door met de mannelijke studiegroepjes voor een paar uur per maand. Is het dan niet wenselijker om er voor te zorgen dat de mannelijke studenten zich comfortabeler gaan voelen om zich ook te uiten in het bijzijn van hun vrouwelijke medestudenten?
Beginnende studenten zijn vaak jong en moeten nog groeien in hun zelfvertrouwen
Westerkamp: ‘We willen eerst kijken naar de eventuele effecten van het experiment. Zeker omdat de jongens zelf kwamen met de mannelijke studiegroepjes als mogelijke oplossing. Maar uiteindelijk hebben we vanuit de opleiding natuurlijk het doel om een omgeving te creëren waarin iedereen zich comfortabel genoeg voelt om zichzelf te zijn. Maar beginnende studenten zijn vaak jong en moeten nog groeien in hun zelfvertrouwen.’
Bewustwording
Volgens Westerkamp valt er nog veel te onderzoeken. Grote kans namelijk dat er nog meer factoren meespelen die er voor zorgen dat studenten motivatie verliezen voor hun opleiding. Westerkamp: ‘Dit onderzoek was natuurlijk nog maar heel klein en we waren gewoon benieuwd naar de uitkomsten. Maar de resultaten zijn wel heel nuttig. Ook al creëren we uiteindelijk alleen maar een beetje meer bewustwording bij de docenten en begeleiders over de eventuele moeilijkheden die jongens ondervinden, dan is dat al winst. Alle studenten hebben uiteindelijk baat bij structuur, overzicht en aandacht.’
