Onze maatschappij lijkt ingericht om je te bewegen van toetsmoment naar toetsmoment. Vanaf jonge leeftijd krijgen we aangeleerd dat we goede resultaten moeten behalen en nee, natuurlijk maakt het niet uit wat het resultaat is, zolang we maar ons best doen.
Maar als je dan je zwemdiploma haalt of wanneer je motorisch incapabele knuistjes binnen de lijntjes krijten, dan worden we op kapitalistische wijze beloond. Van stickers tot knikkers of, zoals ik laatst een zesjarige hoorde krijsen, een Nintendo Wii. Sommige toetsmomenten snap ik ergens wel, zoals examens en desnoods het Bindend Studie-advies (BSA), want op die manier plaats je leerlingen met het zelfde werktempo bij elkaar.
Maar wordt het allemaal niet een beetje veel? Draaien we met z’n allen niet door met onze zogenaamde prestatiecultuur? Waarom geilen we massaal op die momenten? Elke keer weer zweethandjes en nu zelfs met de angst dat je CITO-uitslagen openbaar worden. En dan kun je nog wel zo zeggen: ik heb m’n best gedaan, maar dat staat er niet bij naast die cijfertjes. En kunnen we er wel even bij stilstaan dat een CITO bijvoorbeeld niet alles zegt?! Zo wordt er komend jaar iemand Doctor Anders in de Wiskunde met een CITO-score van 530. Mogen we misschien af en toe even een kwartiertje ademhalen?
En dan ga je kunstacademie doen. Weer een eikpunt: de toelating, dat snap ik dan weer beter. Inmiddels ben je motorisch wat capabeler, maar dan moet je juist buiten de lijntjes gaan kleuren. Gelukkig is de prestatiegeilheid hier duidelijk minder extreem of minder nodig omdat passie een zelfde (betere!) drijfveer is. Maar er moeten wel cijfers worden gegeven. Cijfers op kunst en dat is moeilijk.
Nu lees ik dat er plannen bestaan voor een BSA voor jaar 2 en 3. Is het dan nooit goed? Mag het een keertje minder gaan zonder dat je direct represailles over je heen krijgt gekwakt? Bullshit met je zolang je maar je best doet! Geluk, Zijn, Leven en Passie zijn allemaal op het tweede plan geraakt. Resultaten staan glanzend op nummer één. En dan betrap ik mezelf er ook nog vaak op dat ik daar onderdeel van ben. Verdomme.
Tweedejaars Theatervormgeving Marie van Linschoten schrijft iedere week een column over Academie Minerva.
