Wat deed Hanze Rocks op de Odyssey hackathon?

Hanze Rocks 2.0 won zilver op de Odyssey 2020, waarschijnlijk het belangrijkste hackathon-festijn van Europa. Hoe en vooral wát? Evert Nijkamp (de enige docent in het Hanze-team) denkt dat hij dat kan uitleggen.

‘Een hackathon is een wedstrijd voor programmeurs. Ze krijgen een opdracht die ze binnen de afgesproken tijd moeten vervullen. Bij de Odyssey is dat 48 uur. Sommige deelnemers denken dat ze die tijd onafgebroken moeten doorwerken en ze ontlenen daar zelfs enige status aan, maar dat is onzin. Door slaapgebrek maak je juist fouten.’

Hoe ziet zo’n opdracht eruit?
‘Dat komt later. Eerst dit. Aan de afgelopen Odyssey deden 105 teams uit twintig landen mee. Ja, twintig, het is zo’n beetje de belangrijkste hackathon van Europa, en ik vermoed ook de grootste.

Hacken is geen spielerei, het gevaar zijn de echte criminelen, dat is gewoon tuig

‘105 teams dus, die elk één van de 21 opdrachten kregen voorgelegd. Keurig verdeeld, dat betekent dat er vijf teams aan dezelfde opdracht werken. Elk team bestaat uit zes mensen. Hanzerocks 2.0 bestond uit drie studenten Software Engineering, twee studenten Communicatie en Media Design en ik.’

De opdracht?
‘De Stichting Cyber Security Noord-Nederland heeft een subsidie gekregen om de computernetwerken van het midden- en kleinbedrijf te beschermen tegen criminele activiteiten. Drie miljoen euro, dat is echt een flink bedrag, maar hoe zet je dat effectief in? Bij hackers denken mensen vaak aan spielerei van naïeve jochies van veertien of whizzkids van achttien die er een sport van maken, maar het echte gevaar zijn de echte criminelen, dat is gewoon tuig.’

Ja, wat doe je eraan? Extra sloten op deuren en ramen?
‘Nou, er speelt iets bijzonders. Als bedrijven te maken krijgen met cybercriminelen stappen ze wél naar de politie, maar niet naar de krant. Ze zijn erg huiverig voor imago-schade. Het gevolg is dat bedrijven weinig aandacht hebben voor het beveiligen van hun activiteiten op internet. Ze zijn zich niet bewust van hoe het uit de hand kan lopen.’

Voor studenten is het ook een kennismaking met de weerbarstige werkelijkheid

De studenten wel?
‘Een hele goede vraag. Ja en nee. Studenten hebben de neiging om zich helemaal onder te dompelen in de technologie. Dat is logisch, want ze vinden het hartstikke leuk om ict-problemen op te lossen en daar zijn ze ook goed in. Maar ict is geen doel, het is een middel. Een middel waarmee je andere problemen kunt oplossen. Het mooie van de Odyssey is dat de studenten in die 48 uur vragen kunnen stellen aan allerlei deskundigen om die andere problemen helder te krijgen. Voor hen is de hackaton dus ook een kennismaking met de weerbarstige werkelijkheid. Het is leuk om een computer aan de praat te krijgen, maar wanneer de fysiotherapeut van om de hoek binnen een paar uur losgeld moet betalen om toegang tot z’n eigen patiëntenbestand te krijgen is dat een heel ander verhaal.’

Welke oplossing hebben jullie voor het probleem gevonden?
‘Bij de stichting Cyber Security Noord-Nederland zijn zo’n beetje alle mkb’ers van Groningen, Friesland en Drenthe aangesloten. Maar als, ik noem maar iemand, de slager van Aduard wordt gehackt weet hij niet eens wie hij kan bellen. En zoals ik al zei: hij wil ook liever niet dat de hele wereld weet dat hij gehackt is. De oplossing is een gesloten platform voor geverifieerde leden.’

De slager uit Aduard is JanJoker123, maar dat weet de buitenwereld dus niet

Geverifieerde leden?
‘Om lid te worden moet je een VOG-achtige verklaring kunnen overleggen, een verklaring omtrent het gedrag. De platformbeheerders weten dus wie wie is. Maar op het platform zelf gebruiken de leden een andere naam. De slager van Aduard is dan Janjoker123, maar dat weet de buitenwereld dus niet. Het melden van incidenten wordt een stuk eenvoudiger en uiteindelijk bevordert dat de veiligheid.’

Ik geloof dat ik het begrijp.
‘Hou dat vast. Te veel mensen, ict’ers incluis, leven in de veronderstelling dat het allemaal heel bijzonder is, maar er is maar één werkelijkheid. De virtuele werkelijkheid bestaat helemaal niet.’

———————————————————————–
Hanze Rocks 2.0, het team dat op de Odyssey 2020 de tweede prijs in de wacht sleepte, bestond uit Mark Bax, Arno Hes, Jordi Mellema, Johan Schuringa, Roy Voetman en Evert Nijkamp.

Foto: Markus Spiske