Samen gevlucht, samen aan de studie

Als Anita er een flinke eindsprint uitperst, kunnen ze samen afstuderen. ‘Ze is fanatiek’, zegt Buyna, ‘en ik loop een beetje achter op schema. Dus het zou zomaar kunnen.’
Moeder Anita en dochter Buyna studeren allebei International Business & Languages aan de Hanzehogeschool. ‘Het is erg leuk om samen achter de boeken te zitten’, zegt Anita, ‘en laatst zaten we bij een tentamen naast elkaar. Dat voelde zó bijzonder.’ Maar zo heel gek is het nu ook weer niet, want de uit Mongolië afkomstige Anita en Buyna zijn een hecht koppel, zeker vanaf het moment dat ze hun vaderland ontvluchtten.

Wat er ook gebeurde, Anita was vastbesloten Buyna een goede opvoeding te geven

Buyna was zes jaar oud toen de twee in Nederland aankwamen en aan een nieuwe reis begonnen: de hobbelige tocht door de Nederlandse asielprocedures. Die voerde langs plaatsen als Gilze-Rijen, Lichtenvoorde en Luttelgeest.
‘We hebben Nederland goed leren kennen’, zegt Buyna. ‘En ondertussen maakten we kennis met de hele wereld, want asielzoekers komen van overal. Er is zoveel onveiligheid, zoveel landen waarvandaan mensen moeten vluchten.’
Wat er ook gebeurde, Anita was vastbesloten haar dochter een goede opvoeding te geven. ‘Ze moest leren. Piano spelen, dansles, naar het theater, ze moest weten dat het bestond. Ik werkte wanneer het kon, in de kassen, kranten bezorgen, echt alles. Ik wilde haar geven wat ze in mijn ogen nodig had voor een goed leven.’
Uiteindelijk vonden Anita en Buyna een thuis in Groningen. Eerst vonden ze onderdak in de opvang in het voormalige Formule-1-hotel, later zelfs in een echt huis. In Groningen voelen ze zich op hun gemak, ze kunnen goed opschieten met hun buurtgenoten. ‘Ja, dat is erg fijn’, zegt Anita. ‘En we hebben ook contact met andere Mongoliërs. Er zijn er niet veel in Nederland, maar het is altijd goed om elkaar te ontmoeten.’

Anita pinkt een traan weg als ze erover praat: ‘Dat gebeurt me altijd… het is pure dankbaarheid’

Dankzij de steun van de Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF kunnen ze nu studeren. Buyna als eerste, Anita pinkt een traan weg als ze erover praat. ‘Dat gebeurt me altijd… het is pure dankbaarheid, hoor.’ Ze is weer moeder geworden, haar zoontje Cengiz zal meegaan als ze volgend jaar stage in het buitenland moet lopen. ‘Nee, ik laat hem niet alleen. Natuurlijk niet.’
Ook de reislustige Buyna (ze bezocht inmiddels Zuid-Korea en Tanzania) gaat in september op stage, Barcelona is haar doel. ‘Reizen in Europa is niet problematisch, daarbuiten wel. Officieel ben ik nog steeds stateloos. Lastig, maar niet onoverkomelijk. Ik zal niet snel klagen, want er is weinig te klagen. Er zijn zoveel mensen die het slechter hebben.’

Tentoonstelling Weer Toekomst!
Anita Byambajav is één van de vluchteling-studenten die onderdeel zijn van de rondreizende tentoonstelling Weer Toekomst! die fotograaf Ahmet Polat voor de UAF maakte. De tentoonstelling is nu te zien op Academie Minerva (Praediniussingel 59). Op 10 april verhuist de tentoonstelling naar de Van DoorenVeste op Zernike. Anita en Buyna doen hun verhaal bij de opening (16.00 uur).

Foto: Ahmet Polat