De flopleidingen van de Hanze: waarom zijn ze slecht?

De Keuzegids zet ieder jaar alle opleidingen op een rijtje. Over de beste niets dan goeds, maar hoe verklaren minder goed beoordeelde opleidingen hun lage scores?

Een ranglijst toont winnaars en verliezers. In de Keuzegids 2020 staan alle opleidingen op een rijtje. We willen niet alleen een lofzang aanheffen op al die Hanze-opleidingen die het goed doen (nogmaals, hoera!). Nee, voor dit artikel legden we ons oor te luisteren bij de drie slechtst beoordeelde Hanze-opleidingen (HBO-ICT, Communication & Multimedia Design en Built Environment). De studenten van BE en CMD wilden best vertellen waar het op hun opleiding aan schort.

Slechte communicatie
Enrico Griffioen, tweedejaars Visual Design (van de opleiding CMD) vindt het niet heel gek dat zijn opleiding op de op één na laatste plek is geëindigd. ‘Allereerst de slechte communicatie. Er heerst een sfeer alsof een groot deel van de leraren niet goed in beeld hebben wat de opdracht van hun vak precies inhoudt. Hier moet studenten dan over mailen en zelfs dan krijgen we niet altijd een duidelijke uitleg. Ook is er onduidelijkheid over de deadlines, het is gebeurd dat er vier verschillende data zijn genoemd voor één deadline. De studenten kunnen niet uitgaan van de blackboard-deadline, omdat die regelmatig verandert. Dit zorgt voor erg veel onrust, onduidelijkheid en onnodige extra stress.’

Doe je ogen eens dicht en beeld je in dat er niemand meer in de stad Groningen zou zijn

Ook Peter Hulshaag (de ware naam is bekend bij de redactie) herkent de problemen. Bij zijn opleiding Built Environment loopt ook niet altijd alles op rolletjes. ‘We hadden in het eerste jaar buitenwerkplaatsen en specials. De buitenwerkplaatsen waren vreselijk tijdverdrijf. We moesten midden in de winter werken in de wolkenfabriek, in de Suikerunie. Daar was het ijskoud. Met de jas aan werkten we aan een project dat we net zo goed op school hadden kunnen doen. De specials? Ik kan me goed herinneren dat één special over ethiek ging. De leraar zei aan het begin van het college: ‘Doe je ogen eens dicht en beeld je in dat er niemand meer in de stad Groningen zou zijn.’ Ik haakte direct af en vroeg me af of ik wel bij de juiste opleiding zat.’
Ondanks deze twijfels bleef Peter de opleiding volgen. ‘Sommige vakken hebben naar mijn mening geen enkele meerwaarde. De leraren hebben vaak onvoldoende kennis over een vak dat ze zelf geven. Inhoudelijke vragen over software die de opleiding aanbiedt, kunnen ze niet beantwoorden. Wanneer je een afspraak met een leraar wilt maken, is dat regelmatig niet mogelijk. Er heerst een grote bureaucratie, de student wordt vaak van het kastje naar de muur gestuurd. Daarnaast hebben de leraren weinig feeling met studenten. Veel studenten hebben het idee dat de leraren geflopt zijn in het bedrijfsleven en noodgedwongen wat anders moeten gaan doen.’

De groeipijnen van de Hanze
Henriët Eilander, Opleidingsmanager CMD, benadrukt dat de cijfers uit 2018 niet representatief zijn voor de huidige kwaliteit van de opleiding. ‘De kwaliteit van de opleiding staat volgens de NVAO, de  Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie, buiten kijf. Ons aantal studenten is in de afgelopen twee, drie jaar verdubbeld en dat brengt groeipijnen met zich mee. Als we dit jaar nóg een NSE hadden gehad, weet ik zeker dat de cijfers er heel anders uit hadden gezien. Onze interne enquêtes laten ook veel positievere cijfers zien.’

Helaas mocht HanzeMag die interne enquêtes niet inzien. Wel is er in het accreditatierapport van de NVAO het volgende te lezen: ‘Het panel heeft een CMD-opleiding gezien die zichzelf opnieuw heeft moeten uitvinden. In de achterliggende jaren heeft zij een stormachtige groei doorgemaakt en parallel daaraan een transitieproces doorlopen naar een meer geïntegreerde CMD-bachelor. Ten tijde van de audit is dit proces voor driekwart voltooid. De opleiding heeft de processen en de voorwaarden nu op orde, zodat er na een onstuimige periode meer rust ontstaat voor reflectie en inhoudelijke verdieping. De plannen daartoe zijn talrijk, laten cohesie en consistentie zien, gaan in de goede richting en scheppen dan ook hoge verwachtingen.’

Ik hoop dat de school snel veranderingen kan aanbrengen, zodat de huidige studenten nog wat hebben aan deze feedback

Ook interessant is dat Studiekeuzewebsite Studiekeuze123 heeft becijferd dat 84 procent van de Groningse CMD-studenten binnen anderhalf jaar na afstuderen een baan op niveau heeft.
Enrico (CMD) is ook niet bang dat zijn diploma weinig waard is. ‘Ik heb het idee dat ik veel zal kunnen doen met mijn diploma en dat de banenkans groot is. Dit ligt ook aan de richting die ik heb gekozen binnen CMD. Ik hoop dat de school snel veranderingen kan aanbrengen, zodat de huidige studenten nog wat hebben aan deze feedback, in plaats van veranderingen wanneer ze al zijn afgestudeerd.’

Bedank Jort Geschiedenis maar
Doorgewinterd als de studenten zijn, hebben ze natuurlijk ook nog wat verbeterpunten voor de opleidingen. Enrico: ‘Het is natuurlijk grappig dat de communicatie op een communicatie-opleiding  zo slecht is. Ik zou zeggen: begin met de opbouw van de vakken op blackboard. Neem één richtlijn aan en gebruik deze voor alle vakken. Zet de noodzakelijke bestanden bij elk vak op dezelfde plek zodat deze makkelijk te vinden zijn. Wees duidelijk in de omschrijving van de opdrachten en zorg dat er geen tegenspraak is binnen de lesstof, de opdrachtomschrijving en wat de leraar daarbuiten nog vertelt aan de studenten.’

Volgens mij heeft vrijwel iedereen die geschiedenis heeft gevolgd op de middelbare z’n diploma een beetje te danken aan Jort Geschiedenis

Peter denkt terug aan zijn middelbare schooltijd: ‘Persoonlijk zou ik meer gaan werken met YouTube- video’s. Volgens mij heeft vrijwel iedereen die geschiedenis heeft gevolgd op de middelbare school z’n diploma een klein beetje te danken aan Jort Geschiedenis. Precies datzelfde kunnen Hanze-leraren doen. Ik zag laatst een aantal video’s van iemand die constructieleer gaf op Windesheim. De filmpjes waren echt goed, ze waren puntsgewijs en waren goed opgebouwd. Door filmpjes te maken houden de leraren veel tijd over, zo kunnen er ook eens werkcolleges aangeboden worden waarin de leraren je kunnen helpen.’