Internationals en de kamerpuinhoop

De kamernood in Groningen was begin september zo groot dat buitenlandse studenten in de openlucht moesten slapen. Wie voorkomt dat dat volgend jaar weer gebeurt? De Hanze, de RUG of de gemeente?

Groningen is beeldschoon en al jaren zeer populair als studentenstad. Maar schoonheid en populariteit gaan wel vaker gepaard met kwaaltjes. Een flinke schimmelinfectie, bijvoorbeeld. In dit geval in de vorm van een chronisch kamertekort onder internationale studenten. En hoe langer we wachten, hoe erger het wordt. De huidige noodoplossingen zijn als een goedkope bruistablet, maar wanneer komt de radicale antibioticakuur die we nodig hebben?

Gefeliciteerd, je bent nu de trotse eigenaar van… de naïviteitsbokaal!

Overvolle hostels, straatslapers en onderdak in de voormalige noodopvang voor asielzoekers. De internationals hebben het zwaar. Op papier zijn ze zelf verantwoordelijk voor het regelen van een kamer, maar in de praktijk blijkt dit vaak een onmogelijke opgave. Waarom bouwt de gemeente dan niet meer studentenflats? En waarom blijven de Rijksuniversiteit (RUG) en de Hanzehogeschool enthousiast buitenlandse studenten werven? Vol is vol, zou je zeggen. De hoogste tijd om betrokken partijen aan de tand te voelen.

Verneukt worden 2.0
De internationale gasten kiezen zelf voor een studie in Stad. En tsja, zoeken naar woonruimte hoort daar gewoon bij. Zie het als een oer-Gronings ontgroeningsritueel vol malafide bemiddelaars, oplichters en nietsontziende huisbazen. Ook Nederlanders moeten deze zware beproeving doorstaan, maar de internationale student krijgt er nog wat bonusobstakels bij. Verneukt worden 2.0, zeg maar. Het geouwehoer begint al in het buitenland. Op kamersites zoeken ze een stekkie en niet zelden vinden ze dat. Even knaken overmaken en klaar. Gefeliciteerd, je bent nu de trotse eigenaar van… de naïviteitsbokaal! Eenmaal hier, blijkt de kamer namelijk niet te bestaan. Geld foetsie, geen woonruimte en geen netwerk om op terug te vallen. Welkom in Groningen, zet daar je tent maar op.

Only Dutch
De zoektocht kan opnieuw beginnen en dat betekent nieuwe obstakels. NO INTERNATIONALS of ONLY DUTCH, koppen de oproepjes op diverse Facebookpagina’s en kamersites. Studenten en huiseigenaren hebben liever een kaaskop. Die blijft jaren zitten en de importstudent is zo weer weg, denken ze. Soms een terecht vooroordeel, vaak ook niet. Maar mede door deze eigen-volk-eerst-mentaliteit is de international heel wat knaken kwijt aan makelaars, websites en louche tussenpersoontjes. Niet zelden zonder resultaat.

Marketingmotor op volle toeren
Onze nieuwkomers doen dus kei- en keihard hun best, dat staat buiten kijf. Maar ze redden het niet alleen. Een beetje hulp is niet alleen welkom, maar ook broodnodig. RUG en Hanzehogeschool, dit is jullie moment om te shinen! Deze partijen werven tenslotte studenten uit het buitenland met flitsende marketingcampagnes vol beloftes over een toptijd in een prachtstad. Grotendeels waar, maar er wordt geen woord gerept over ons gênante geheimpje: we hebben te weinig kamers.

Wij halen de studenten hierheen, dus ja, ze zijn dus ook ónze verantwoordelijkheid

Nee, de marketingmotor draait op volle toeren. Terwijl de hostels uitpuilen en mensen de eerste nachten in tenten bivakkeren of zelfs op straat belanden. Dom en onverantwoordelijk. Gewoon stoppen met werven. Probleem opgelost, toch?

Krimp is rampzalig
Te simpel, zegt Rob Verhofstad van het College van Bestuur van de Hanzehogeschool: ‘De komende jaren verandert de bevolkingssamenstelling van Nederland. Een demografische krimp die ook zijn weerslag op de studentenpopulatie zal hebben. Daarom denken we nu al na over manieren om dat tegen te gaan. Meer masters en nascholing bieden, bijvoorbeeld. En natuurlijk meer internationale studenten aantrekken, wat bijdraagt aan het internationale karakter van onze hogeschool.’
Volgens Verhofstad is krimp rampzalig. ‘Het heeft negatieve gevolgen voor onze infrastructuur en het aantal mensen dat hier werkt. Dat moeten we niet willen.’

Ontzettend supervervelend
De vraag naar meer buitenlanders aan de Groningse hogeschool lijkt legitiem. Tot zover de drijfveer. Terug naar de buitenslapers en uitpuilende hostels. ‘Ontzettend supervervelend’, zegt Verhofstad. ‘Wij halen de studenten hierheen, dus ja, ze zijn dus ook ónze verantwoordelijkheid. Het is de meest kwetsbare groep binnen de particuliere huursector, dus de noodopvang moet eerder klaarstaan volgend jaar.’

Het onderliggende probleem is natuurlijk de particuliere huursector

Mooi hoor, maar draagt de Hanzehogeschool ook bij aan een permanente oplossing? ‘We moeten goed overleggen met de RUG en de gemeente’, zegt Verhofstad. Wat volgt, is een woordenstroom vol samen kijken, zoeken naar, aan de slag met en meer van dat. ‘Maar het onderliggende probleem is natuurlijk de particuliere huursector’, concludeert hij.

Dak boven hoofd
Het is duidelijk: de Hanzehogeschool komt op dit moment niet veel verder dan het regelen van noodopvang – of zoals ik zou zeggen: de goedkope bruistablet. PvdA-wethouder Roeland van der Schaaf vindt de noodopvang ook cruciaal. ‘We moeten ab-so-luut zorgen dat die mensen sowieso een dak boven hun hoofd hebben. Al is het maar in het oude AZC’, klinkt het stellig.
Over die noodopvang gesproken: verre van vijf sterren. Studenten betalen zestien euro per nacht voor een gedeelde kamer zonder eigen sanitaire voorzieningen. Wat neerkomt op 480 euro per persoon per maand. Bijna duizend piek voor een tweepersoonskamer! De gemiddelde huisjesmelker zou er een hard plassertje van krijgen.

Meer bouwen
Genoeg over de internationale-daklozenopvang, zouden Groningen niet meer gebaat zijn bij een langetermijnoplossing? Beton, gipsplaat, stalen buizen, waarom zijn de bouwvakkers nog niet aan de slag? Waarom wordt er niet gebouwd? Maar dat gebeurt al, zegt de wethouder. ‘Er is net een studentenflat opgeleverd met vierduizend woningen, waarvan een deel bestemd is voor internationale studenten.’ Maar, zo erkent Van der Schaaf, die flat zit nu al vol. ‘Dat klopt. Daarom komen er de komende jaren nog eens drieduizend bij.’

Eigenlijk zouden de RUG en Hanzehogeschool gewoon in vastgoed moeten investeren

Van der Schaaf voorspelt dat de krapte op de woningmarkt door deze uitbreiding iets zal afnemen, waarbij ook internationals baat hebben. Maar of het genoeg is… daar heeft ook Mister Wonen himself zijn twijfels over. ‘Eigenlijk zouden de RUG en Hanzehogeschool gewoon in vastgoed moeten investeren. College dorms zijn in het buitenland heel gebruikelijk.’
Een puik plan, maar er zit wel een addertje onder het gras: de wet verbiedt onderwijsinstellingen namelijk zelf woningen te bouwen. Toch staat Hanzecollegelid Rob Verhofstad wel open voor Van der Schaafs suggestie. ‘Soms zijn dit soort onconventionele oplossingen nodig, dus wie weet.’

Is er hoop?
De hoop lijkt vooralsnog gevestigd op noodopvang en op studentenflats die er nog niet zijn. En zowel de gemeente als de Hanzehogeschool wijst nog steeds met de beschuldigende vinger naar de particuliere huursector. Terecht natuurlijk, het is een gedrocht. En nergens in Nederland zijn studenten zó afhankelijk van de vrije sector als in Groningen. Daarom zal de internationale student zich meer moeten settelen in Nederlandse studentenhuizen, wat een meer open houding van bewoners en eigenaren vergt. Of we daarop kunnen rekenen…
Internationale gasten dragen bij aan het kleurrijke en levendige karakter van de stad. En eerlijk is eerlijk: Groningen is en blijft natuurlijk wonderschoon. Met of zonder dat gênante geheimpje, maar liever zonder.

Foto: Niels Punter