Studeren met autisme gaat lang goed, maar dan…
Studeren met autisme kan heel lang goed gaan, maar… op een gegeven moment is daar vaak toch die ene drempel waarover je struikelt.
Thijs de Haan (28) werd aan het eind van zijn studieperiode gediagnostiseerd met autisme. Hierdoor liep hij vast op zijn opleiding ICT Software Engineering. Maar op school hulp vragen, dat deed hij niet. ‘Mijn docenten wisten volgens mij dat ik autisme had en ze gaven me meer begeleiding dan waarvoor ze betaald kregen. Maar toch ben ik zonder professionele begeleiding mijn eerste stage ingegaan. Dat ging natuurlijk niet goed…’
Thijs en zijn ouders hadden wel een vermoeden, maar ze wilden er géén label opplakken
Volgens studentendecaan Miriam Wolters kunnen Hanze-studenten veel hulp krijgen. ‘Als studenten zich inschrijven voor een studie en al weten dat ze een functiebeperking hebben, kunnen ze dat van tevoren aangeven. Die studenten krijgen dan een uitnodiging om met de studentendecaan te bekijken wat ze nodig hebben, zoals tentamenvoorzieningen of extra begeleiding’ Wanneer een student bij de inschrijving niet aangeeft dat hij een functiebeperking heeft, blijft dat vroege contact met de decaan vanzelfsprekend achterwege. ‘Maar in een later stadium kunnen ze natuurlijk alsnog bij ons aankloppen.’
Thijs en zijn ouders hadden altijd al het vermoeden dat hij weleens autisme zou kunnen hebben, maar ze wilden er geen label op plakken. ‘Op de basisschool en de middelbare viel het wel op dat mijn sociale vaardigheden minder waren, maar daar heb ik verder nooit echt problemen mee gehad.’ Ook het werken in projectteams op de Hanze ging Thijs goed af.
Voor mensen met autisme moeten regels duidelijk en concreet zijn
Thijs haalde niet genoeg studiepunten voor een overbruggingsprogramma op de Rijksuniversiteit Groningen. Toen hij de resterende studiepunten op de Hanzehogeschool moest inhalen, viel hij in een gat. ‘Helemaal in het begin had ik op een minorenmarkt duidelijke informatie gekregen. Maar toen ik niet genoeg punten had gehaald, had ik geen idee hoe ik die wel moest halen. Het stond voor mij niet concreet genoeg aangegeven.’
Hierdoor raakte Thijs een half jaar studietijd kwijt. Hij wist dat hij die punten moest inhalen. Maar hoe hij dat moest aanpakken? Geen flauw idee. ‘Ik kon geen bronnen vinden. Nergens stond duidelijk aangegeven hoe ik aan die punten kon komen om verder te gaan op het hbo.’
Voor mensen met autisme moeten regels duidelijk en concreet zijn. ‘Anders begin je er niet eens aan’, legt Thijs uit. Om hulp vragen deed Thijs niet. ‘Ik vind dat lastig. Al snel doemt een grote drempel op, terwijl de obstakels niet eens heel groot hoeven te zijn.’
Studentendecaan Miriam herkent het. ‘We zien dit vaker bij studenten met een functiebeperking. Die drempel is hoog, niet alleen voor studenten met ASS, maar ook voor degenen die kampen met ADD, ADHD, dyslexie of mentale klachten.’
Sommige studenten weten al voordat ze met de opleiding beginnen dat ze een functiebeperking hebben, anderen krijgen die diagnose in hun studietijd. ‘Voor ons maakt dat niet uit’, zegt Miriam, ‘wanneer studenten problemen ondervinden, kunnen ze bij ons terecht. Altijd.’
‘Klop aan bij een decaan, decanen vertellen niks door’
Ook Thijs liep tijdens in het derde jaar tegen problemen aan, tijdens zijn stage. ‘Ik deed een jaar over mijn verdiepingsstage, waarvoor slechts een half jaar stond.’ Toen hij vastliep leek het zijn moeder verstandig om hem te laten diagnosticeren. ‘Voor eventuele latere werkgevers leek het haar handig om te kijken of ik autisme heb, zodat ze daar rekening mee kunnen houden.’
Toen Thijs de diagnose autisme kreeg, heeft hij dit nooit aan school gemeld. Wel meldde hij het aan zijn stageverlener, tijdens het solliciteren op zijn tweede stage.
Of dat een slimme aanpak was? Studentendecaan Miriam vindt het vooral jammer. ‘Wellicht was er er eerder hulp mogelijk geweest. Maar het is ieders goed recht is om zelf te bepalen met wie ze hun problemen willen bespreken. De student heeft zelf altijd de regie.’
Hoe dan ook raadt ze studenten aan om wél bij een studentendecaan aan te kloppen. ‘Als er iets is, vraag om hulp. Het is altijd objectief en vertrouwelijk. Het kan een veilig gevoel geven. Studenten kunnen vrijuit kunnen praten, decanen vertellen niks door.’
Thijs heeft een dure les geleerd
Tijdens zijn derde stage kreeg Thijs meer hulp van de stageverlener. Hij kwam te werken bij Scauting, ‘met de A van Autisme’, zegt hij. ‘Dit bedrijf is speciaal voor mensen met autisme.’
Scauting begeleidde Thijs, maar het niveau waarop de gebeurde was vakinhoudelijk niet hoog genoeg. Begrijpelijk, vindt Thijs. ‘Ze hebben daar geen inhoudelijke kennis over de opdracht.’
‘Mijn docent deed samen met mij de sollicitatie bij Scauting en hij bood ook aan om de technische begeleiding te doen.’ De docent deed dit echter niet uit zichzelf. Hij wachtte op een verzoek van Thijs, voor wie de drempel om hulp te vragen langzamerhand weer erg hoog werd. ‘Later heb ik er wel op doorgeduwd. Toen heb ik een begeleider gekregen die me snel naar de eindstreep heeft geholpen.’
Thijs heeft een dure les geleerd. ‘Ik raad andere studenten met autisme aan om de opleiding op de hoogte te stellen. Doe dat nog voordat je in de problemen komt.’ Studentendecaan Miriam sluit zich hier volmondig bij aan. ‘Het is zo jammer als we het pas horen als er echte problemen ontstaan. Die willen we juist graag voor zijn.’
Thijs is inmiddels aan het solliciteren. ‘Ik sta ingeschreven in het UWV-doelgroepregister. Als je autisme hebt, kan een bedrijf zo beter een proefperiode met je ingaan zonder zelf veel risico te lopen. Ik vind het wel spannend om straks te werken, maar kijk er ook wel naar uit omdat het een stap richting het volwassen worden is.’
——————————————————————————————————-
Hulp voor studenten met autisme (of andere problemen)
Hanze-decanen kunnen ook na de opleiding iets betekenen voor studenten met een stoornis in het autisme-spectrum. Zo bieden ze de training solliciteren met een functiebeperking aan. Ook wijzen ze deze studenten op Jados, een organisatie die studenten met autisme helpt met van alles, zoals het vinden van studentenhuizen, ambulante begeleiding en studiehuiskamergroepen.
Wanneer studenten door een functiebeperking of ziekte studievertraging oplopen kunnen ze een beroep doen op financiële compensatie. Voor het hoe en wat zijn ze bij de studentendecanen aan het juiste adres.
Trouwens, op de Hanze-website staat een groot aanbod aan cursussen en groepen voor studenten die kampen met problemen. Of het nu gaat om concentratieproblemen of om ernstige psychische problematiek, overal is hulp te vinden.
Foto (fragment): Hanna Morris