Van Anne mag iedereen een leven lang bewegen

Blessures zijn maar al te vaak een kink in de kabel voor liefhebbers van sport en bewegen. Anne Benjaminse en haar collega’s zoeken naar methoden om ze te voorkomen. Na ruim één jaar maakt ze de balans op van haar project Move Healthy.

‘Dit is een onderzoek van negen partners uit zes verschillende landen. Sporten die meedoen zijn voetbal en basketbal. Bovendien kijken we naar het bewegingsonderwijs op basis- en middelbare scholen. In de eerste fase richten we ons op het ontwikkelen van oefenstof voor coaches, trainers en docenten Lichamelijke Opvoeding. We inventariseren wat deze gebruikers belangrijk vinden.’

Wat is het doel van jullie onderzoek?
‘Het doel is om kinderen van acht tot achttien blessurevrij te laten sporten. Absentie en revalidatie van blessures kosten de maatschappij veel geld. Als je blessures weet te voorkomen, kun je dus veel geld en persoonlijk leed besparen. We richten ons met name op de preventie van knie- en enkelblessures. Voor ons onderzoek hebben we eerst rondgevraagd bij de onderzoekspartners. We maken video’s met oefenstof die deelnemers kunnen gebruiken in hun dagelijkse praktijk.’

Wat was jullie plan van aanpak?
‘We wilden goed luisteren naar de gebruikers, te weten komen wat zij belangrijk vinden. Draagvlak creëren en finetunen. Vooral niet top-down, van bovenaf. Het is een proces van samen ontwikkelen, van co-creatie, samen eigenaar zijn.

‘De oefenstof moet goed opgebouwd zijn, zonder droge of saaie oefeningen. Bovendien willen we de sporters leren omgaan met onverwachte situaties, in de gymzaal of op het sportveld. Ze moeten kunnen anticiperen en reageren op de omgeving, hun lichaam moet daarop kunnen inspelen. Het is wat wij verstaan onder motorisch leren.
‘Trainers, coaches en LO-docenten willen we leren hoe je het best instructies en feedback kunt geven aan de sportende kinderen. Vandaar dat sterke train-de-trainer-component in het project. We ontwikkelen namelijk lesmateriaal voor eindgebruikers.’

Tikkertje-tussen-de-pionnen, een oefenvorm van het project Move Healthy. (foto: RTC Voetbal Noord)

‘Tikkertje-tussen-de-pionnen is een favoriete oefenvorm. Van richting veranderen, wenden en keren. Eventueel in een spelvorm om punten te verdienen.
‘Oefeningen zijn maar een klein onderdeel van de aanpak. Goed slapen, goed in je vel zitten en krachttraining hebben bijvoorbeeld ook invloed op het al dan niet krijgen van blessures.

‘Blessures honderd procent voorkomen lukt niet. De kern is dat we optimaal motorisch leren al op een jonge leeftijd willen toepassen. Het is belangrijk dat kinderen lekker kunnen meedoen met de gymles en op de voetbalclub. Maar het uiteindelijke doel is dat die kinderen straks een leven lang gezond sporten.’

Kun je een voorbeeld geven van een goed bewegende sporter?
‘Lionel Messi, van zijn manier van bewegen kan ik genieten. Hij scant de omgeving, leest het spel ontzettend goed en ontwijkt de schoppen van de tegenstanders alsof hij ogen in de rug heeft. Dat is effectief voor het spel én hij gaat er blessuregevoelige situaties mee uit de weg. Zulke kwaliteiten komen zeker aan de orde komen in onze oefenstof.’

De speelster in het midden kijkt om zich heen om in te schatten waar de voetbalster achter haar zich bevindt. Ondertussen moet ze de bal aannemen, wenden en keren én proberen te scoren. (foto: RTC Voetbal Noord)

Anne Benjaminse is verbonden aan het lectoraat Praktijkgerichte Sportwetenschap van het Instituut voor Sportstudies.

Aan het project Move Healthy samen met negen partners (uit zes EU-landen)
– Hanzehogeschool Groningen, KNVB & VeiligheidNL.
– HEPA Europe,vertegenwoordigd door Vrije Universiteit Amsterdam.
– University of Southern Denmark.
– Lithuanian Basketball Federation.
– Vrije Universiteit Brussel.
– Physical Education and Physiotherapy (België).
– University of Oradea (Roemenië).
– Department of Physical Education, Sport and Physical Therapy (Roemenië).
– International Council for Coaching Excellence (Groot-Brittannië).
Het project is gestart in januari 2019, duurt drie jaar en het budget bedraagt € 399.960,-.
De projectgroep bestaat uit Valesca van Dijk, Johan de Jong, Remo Mombarg, Wouter de Groot, Hindrik Heerema en Anne Benjaminse.