Van poptempel naar popacademie

‘Daar ben je, ik maakte me een beetje zorgen. Dit is mijn laatste week en alles gaat wat door elkaar heen.’ Aan de vooravond van zijn vertrek naar Minerva Academie voor Popcultuur, ruimt Vera-directeur Robert Bangma z’n bureau en kantoor op. Foto’s aan de muur verraden zijn lange carrière in de Groningse cultuurtempel. ‘Kijk, dit is de grote verbouwing in 1997, maar daar was ik nog niet bij, hoor.’

Fingerspitzengefühl
De in het Friese Workum geboren Robert Bangma begon zijn loopbaan als coördinator jongerenwerk bij poppodium Het Bolwerk in Sneek. ‘Ik had daar gesolliciteerd op de functie van programmeur, maar ik werd het net niet. Ze vonden me blijkbaar wel goed, want een half jaar later belden ze of coördinator wilde worden.’ Hij zei ja. Het werk was hem op het lijf geschreven. Het coördineren, het regelen, mensen bij elkaar brengen, dat kon hij goed.

Op een mooie dag in Sneek hing er een vacature aan de muur

‘En ik vond het ook nog eens heel leuk. Zo leuk dat ik erachter kwam dat programmeren misschien niet voor mij was weggelegd. Ik was helemaal niet zo vastberaden om echt in dat wereldje te duiken en the next best thing binnen te slepen. Simpelweg omdat ik te veel verschillende interesses heb. Het specialisme dat Peter Weening (dé Vera-programmeur, red.) dus wel heeft.’ Hij pauzeert en tilt zijn hand op met een lachje. ‘Dat fingerspitzengefühl. De spits die altijd scoort. Dat heb ik veel minder.’ Op een mooie dag in Sneek hing er een vacature aan de muur. ‘De kans die misschien nooit meer zou komen’, noemt hij het: directeur van Vera. Bangma geeft toe dat gewoon solliciteren niet spectaculair in de Hollywood-zin van het woord is. ‘Ik moest vervolgens wel drie keer drie gesprekken voeren met het bestuur, met dikke ballotagecommissies en noem maar op.’ Spectaculair en zwaar genoeg voor ons stervelingen, concluderen we.

Leiderschap
De rustige uitstraling, de ongedwongen stem, de doordringende blauwe ogen. Bangma lijkt wel een geboren leider. Is dit altijd zo geweest? ‘Ik denk eerlijk gezegd dat ik erin ben gegroeid. Vooral nadat ik bij Vera werd aangenomen.’ De tijd waarin hij als leidinggevende bij het podium kwam, noemt hij rumoerig. Zijn voorganger was vertrokken na een conflict met Peter Weening en het bestuur had besloten om een duidelijke bedrijfsstructuur uit te denken, zodat zoiets niet opnieuw zou gebeuren.

Het podium, de bands, het publiek. Daar draait het om

Of deze situatie het lastig voor hem heeft gemaakt? Bangma haalt zijn schouders op. ‘Het was niet mijn beslissing. Sommige mensen vonden het te serieus worden en zijn opgestapt. Bij een conflict gaat het niet meer om de kern van de zaak. Het gaat om wie er gelijk krijgt. En de kern is het belangrijkst. Het podium, de bands, het publiek. Daar draait het om. De mensen die overbleven na de omslag snapten dat, ze wilden er vol voor gaan.’

Mensen die onder Bangma werken, of met hem te maken hebben gehad, noemen zijn stijl van leidinggeven krachtig. Zelf beschrijft hij het als een spiegelbeeld van zijn persoonlijkheid. ‘Ik ben geen artiest, geen podiumbeest. Mijn successen hoef ik niet per se groot in de krant uitgemeten te zien. Daarom houd ik me op de achtergrond, maar ik klim niet in een ivoren torentje, zoals wel vaker gebeurt in de cultuurwereld. Iedereen in de organisatie is me even lief.’ Hij lacht. ‘Dat is geen valse bescheidenheid, hoor. Het zit er gewoon in.’

Geen club, maar een museum
Hij kijkt terug op een mooie periode. Een lijstje mooiste momenten? Bangma moet om de vraag lachen. ‘Ik ben net een diesel: eenmaal op gang, dender ik stabiel door zonder echt hoge pieken of diepe dalen.’ Maar er zijn wel momenten waaraan hij soms terugdenkt. Situaties waaruit anekdotes voortvloeien. Het is even stil als hij in gedachten verzinkt. Na een paar tellen begint mondjesmaat een klein stroompje aan herinneringen te vloeien dat allengs groter wordt.

Oh yes, Vera. The famous club. How nice to meet you!

Zoals het 25-jarige jubileum van Peter Weening als programmeur. ‘De mensen die allemaal kwamen om dat met ons te vieren. Uit Nederland, maar ook uit het buitenland. Dan krijg je ineens door wat voor status Vera geniet, om het zomaar te zeggen.’ De Duitse boeker uit Hamburg die graag tijdens Eurosonic in de club komt draaien en het geweldig vindt. Of de bands die met grote ogen door het pand lopen en roepen dat het geen club is, maar een museum. ‘Dat is toch prachtig, zoiets?’
Hij raadt zijn opvolger zeker aan om zich regelmatig buiten Nederland te begeven. Even weer een blik van de buitenstaander oogsten om herinnerd te worden waarvoor hij het doet. ‘Je komt er pas achter wat je in handen hebt op het moment dat je met buitenlandse collega’s in gesprek raakt. Dan gaan de wenkbrauwen omhoog en roept men: Oh yes, Vera. The famous club. How nice to meet you!’ Glimlachje. ‘Vooral de Amerikanen. Die zijn gevoelig voor historie.’

En nu?
Na vijftien jaar is het tijd om verder te gaan. Het besluit kwam onverwachts, maar het voelde goed. Minerva Academie voor Popcultuur in Leeuwarden toonde interesse. Dat prikkelde Bangma. Het was voor het eerst in zijn carrière bij Vera dat hij zich ervan bewust werd dat hij er al anderhalf decennium op had zitten bij de Groningse poptempel. Vragen borrelden in hem op. Is het echt al zolang geleden dat ik hier kwam? Hoelang wil ik dit nog doen? Het moment was daar, concludeerde hij uiteindelijk.

De Vera-mentaliteit van één dubbeltje investeren om er drie voor terug te krijgen, dat is mijn kracht

Veel ervaring in het onderwijs heeft Bangma niet. Wel beschikt hij over een ondernemersgeest waarop velen jaloers mogen zijn. ‘De Vera-mentaliteit van één dubbeltje investeren om er drie voor terug te krijgen, dat is mijn kracht. Zelf je problemen oplossen en baas zijn over je eigen portemonnee, daar ben ik goed in. Ik denk dat de Hanzehogeschool daardoor ook getriggerd is. En laten we de ervaring in het veld niet vergeten. Ik heb popcultuur in Vera van de andere kant gezien. De kant waarbij de artiesten zichzelf aan de club moeten verkopen. Ik weet hoe deze handel werkt.’