Zeewierboer zingt een liefdeslied voor de wonderplant

Een heerlijk avondje met Joost Wouters in de Energy Barn. De SeaEO van the Seaweed Company is verliefd op zeewier, en het publiek is dat twee uur later ook.

Drie jaar geleden werd Joost Wouters verliefd op zeewier. Hij heeft op 4 december een emmertje met de wonderplant meegenomen naar de Energy Barn.
‘Het is mijn manier om in contact te staan met de natuur’, zegt hij en grijpt bijna wellustig in de drabbige substantie.
‘Heerlijk!’, roept hij, terwijl de wonderplant van z’n handen af glibbert en in het emmertje plonst. Wonderplant? Ja, dat vindt hij zelf ook wel wat te gortig klinken. Want zeewier is ook maar gewoon wat het is, het groen van de zee.
Maar, zo gaat dat met verliefdheid: Joost wilde werkelijk alles van wier te weten komen. Met die verkenning was de voormalig verkoper van cola, luiers en shampoo anderhalf jaar zoet. Daarna kon hij met z’n eigen bedrijf beginnen, dat hij The Seaweed Company doopte.
Over dat bedrijf, waarvan Joost de zelfverklaard Sea-EO werd, praat hij op deze woensdag voor een dikke 150 geïnteresseerden tijdens de maandelijkse Barn Talk. Het is één lange liefdesverklaring.

Dementerende muizen knappen enorm op van een wierrijk menu

Wat je niet allemaal met zeewier kunt doen, een goedje dat voor tachtig procent uit water bestaat.
‘Zoet water! Een schaars goed. Daar valt zeker iets mee te doen.’
Maar The Seaweed Company richt zich eerst op de vaste stof. Die bestaat voor de helft uit eiwitten en koolhydraten (allebei een kwart), voedzame stoffen. En wier bevat nog veel meer goede stoffen voor mens en dier: vezels, mineralen en vitaminen.

‘In Azië staat zeewier van oudsher op het menu. Alles wijst erop dat het gezond is. Maar de teelt is daar altijd kleinschalig gebleven, handwerk. Het opschalen is één van onze problemen.’
Joost haalt onderzoek aan waaruit blijkt dat dementerende muizen enorm opknappen van een wierrijk menu. Ook muizen met diabetes gaan er goed op.
‘Koeien boeren methaan uit. Ik zeg: geef ze zeewier, dan produceren ze minder methaan. Ze worden vruchtbaarder en ze geven meer melk. Varkens hebben met een zeewierrijk dieet geen antibiotica meer nodig en paarden zullen minder last van maagzweren krijgen.’

Netten, lijnen of sokken, dat is de vraag voor de wierteler

De vraag naar plantaardig eiwit is enorm.
‘De sojateelt heeft z’n grenzen allang bereikt. Zelfs het voer dat vis-farms gebruiken bestaat voor een groot deel uit soja. Waarom soja, terwijl wier veel dichter bij is?’
Zeewier groeit ook sneller dan soja, het is zelfs de snelst groeiende plant op de planeet. Schaarste aan ruimte is er ook niet, want de zee mag dan wel druk worden bevist, de zeegroente- en wierteelt neemt zo weinig ruimte in beslag dat ze de scheepvaart niet in de weg zit.
Trouwens, wanneer je de zeewierboerderijen plaatst tussen windmolens op zee, komen de schepen sowieso niet in de buurt van de wierakkers. Oude verlaten boorplatforms kunnen een mooie groene toekomst krijgen als verwerkings- en opslagruimtes voor de naastgelegen seaweedfarm.

The Seaweed Company bestiert een paar wierboerderijen in Ierland. Joost toont plaatjes van fraaie baaien waarin druk wordt geëxperimenteerd met teeltmethoden. Netten, lijnen of sokken, dat is de vraag voor de wierteler. Het laatste wat een groene zeeboer wil, is dat zeehonden en dolfijnen slachtoffer worden van zijn zilte zeeoogstfeest.
Als ware ondernemer van Nederlandse bodem ziet Joost kansen voor Groningen. Niet op het wad, want wier heeft permanent water nodig om te overleven. Maar wel in de buurt van de Eemshaven, waar al een proef loopt met een afgedijkt gebied waarin zeewater toegang heeft.

Tussen waker- en dromerdijk kweekt men schaal- en schelpdieren

Het is een mooi systeem dat op een oud-Groningse leest is geschoeid: de oude wakerdijk wordt dromerdijk door de aanleg van een nieuwe wakerdijk. Het gebied ertussenin is geschikt voor aquacultuur. In eerste instantie bedoeld voor de teelt van schaal- en schelpdieren.
‘Maar je kunt er ook wier telen, ideaal voor zeesla. Mosselen, kokkels en garnalen doen het erg goed samen met wier.’
Ach, wier. Wat je daar niet allemaal mee kunt…
Je kunt er plastic van maken (nou ja, bioplastic die voor 99 procent uit zeewier bestaat). Voedsel, je hebt twee procent van het zee-oppervlak nodig om heel de wereldbevolking te voeden. Het kan dienstdoen als meststof: gooi het op land en de gewassen schieten de grond uit. Van zeewier is prima brandstof en biomassa te maken. Dat is niet helemaal oké, geeft Joost toe, omdat bij de verbranding broeikasgassen in de atmosfeer komen, maar het is wel beter dan het opstoken van fossielen.

Onder de hapjes en sapjes treffen de bezoekers helaas geen zeewierbier aan

Het is tegen etenstijd wanneer Joost wierburgers laat zien, sommige gasten loopt het water in de mond. De lampenkap van zeewier zou weleens een onmisbaar accessoire in zichzelf respecterende sterrenrestaurants kunnen worden en bij het tonen van zeewierbier klinkt her en der enig wellustig gesmak.
Dan heeft Joost het nog niet gehad over de meest opbeurende toepassing van zeewier.
Zeewier neemt koolstofdioxide op. Wanneer we kelp- of andere zeewierwouden creëren, kunnen we die laten afzinken naar de oceaanbodem, waardoor de koolstofdioxide niet in de lucht komt. Hoe dat precies in z’n werk gaat, vertelt Joost er niet bij, maar hij weet het vast.
Onder de hapjes en sapjes treffen de bezoekers helaas geen wierbier aan, maar dat mag de pret niet drukken. The Beatles schallen door de hal: ‘… let it be, speaking words of wisdom, there will be an answer.’