Meester Hulpmeestert

De verschillen in de klas zijn groot. Sommige leerlingen hebben het rekenwerk binnen tien minuten af, terwijl anderen na een halfuur nog steeds stuklopen op een aantal sommen. Daarom vertel ik de Max Verstappens van de klas direct na de instructie duidelijk wat ze mogen doen als ze klaar zijn. Onduidelijkheid geeft onrust en dat moeten we niet hebben.
‘Wanneer je klaar bent met rekenen, ga je alvast beginnen met de herhalingsles van spelling…. Zijn er nu nog vragen?’
Sofie steekt haar vinger op.
‘Wat mag je na rekenen doen?’

Vinger opsteken = stoppen met denken

Een diepe zucht was de vorige keer mijn eerste reactie op zo’n bijzondere vraag. Ik slikte nog net in wat ik dacht: ik spreek toch geen Spaans? Inmiddels kan ik er wel om lachen en laat een andere leerling (die wel Jaapiaans  verstaat) de boel even kort herhalen.
Wat een domme vraag, zeg! is de verkeerde gedachte. Een leerkracht moet zich op zulke momenten afvragen hoe het komt dat Sofie zo’n vraag stelt. Misschien had ze haar vinger véél te vroeg opgestoken, waardoor ze niet meer goed luisterde naar wat ik vertelde. Want, wat is uit onderzoek gebleken? Vinger opsteken = stoppen met denken.
Geef het denkproces dus genoeg ruimte en vraag niet direct naar vingers opsteken. Zo blijf je als leerkracht ook altijd leren. Vorige week kwam er echter een vraag waar ik wél heel blij van werd.
‘Meneer’, zei Matthijs, ‘mag ik misschien hulpmeester zijn en leerlingen helpen als ik klaar ben?’
Na even nadenken stemde ik ermee in. Als ik vijf leerlingen een verlengde instructie geef aan de instructietafel, kan ik de rest van de klas niet bijstaan met vragen. Voor de ‘cognitief sterke’ leerling Matthijs is hulpmeesteren juist weer heel leerzaam op het sociale vlak. Ik geef hem snel wat instructies over het hulpmeesteren en even later zie ik hem zijn eerste hulprondje al lopen. Ik leun even achterover op mijn kruk (semi-ongemakkelijk voor deze reus, maar dit terzijde) en bekijk hoe er wordt gewerkt en dat stemt mij erg tevreden. Zo soepel mag elke les wel verlopen. Met uiteraard veel dank aan mijn hulpmeestert Matthijs.