Stage in het buitenland, waarom eigenlijk?
Internationale ervaring opdoen is goed voor studenten. Voor hun kansen op de arbeidsmarkt en voor hun persoonlijke ontwikkeling. Hogescholen stimuleren het dan ook flink. Alle Hanze-opleidingen geven studenten de mogelijkheid om een deel van het programma in het buitenland te volgen, meestal in de vorm van een stage of een deelname aan een uitwisseling. Ik greep m’n kans en liep vijf maanden stage op een grafisch bedrijf in Suriname. Ik leerde er omgaan met collega’s en klanten. Op zich al leerzaam, maar dat ik tegelijkertijd kennismaakte met een andere cultuur gaf het een extra dimensie.
Zo is het werktempo in Suriname lager dan in Nederland, en in mijn stagebedrijf heerste een informele sfeer. Iedereen liep in vrijetijdskleding en men greep iedere kans aan (een verjaardag, een goed resultaat of gewoon een vrijdagmiddag) om uitbundig feest te vieren met Surinaams eten en drinken.
Ik leerde al snel dat je er goed aan doet om je helemaal onder te dompelen in die andere cultuur. Maar ook als je dat niet doet, ontkom je niet aan de vragen die zich aan je opdringen. Hoe ga je om met dat lager werktempo? Hoe spreek je elkaar het beste aan? Moet je je aanpassen of toch maar je eigen manieren gebruiken? Allemaal vragen die een antwoord vereisen.
Wie in een ontwikkelingsland verblijft, leert om te gaan met lagere standaarden
De kat uit de boom kijken en in het begin een beetje op de achtergrond blijven, is een slimme tactiek. Als je na een tijdje laat blijken dat je hun manieren kent en gebruikt, zullen de collega’s dat ongetwijfeld waarderen. Daarnaast is het leuk om je aan te passen: zo word je tijdelijk onderdeel van die andere cultuur. Ik vond het fantastisch als iemand ‘Fa?’ tegen me zei, en ik kon antwoorden: ‘Bun én yu?’
In het QS Global Employer Survey Report 2011 zegt 62 procent van de 25.000 ondervraagde werkgevers uit 120 landen dat ze bij de werving en selectie van personeel letten op internationale ervaring. Het is niet verrassend dat recruiters op zoek zijn naar kandidaten die goed uit de voeten kunnen in verschillende omgevingen. Reizen tijdens een tussenjaar, een tijdje studeren aan een buitenlandse universiteit en een stage over de grens, het zijn allemaal dingen die ervoor zorgen dat je een streepje voor hebt. Noem ze niet alleen in je curriculum vitae, maar ook in je sollicitatiebrief.
Wie in een ontwikkelingsland verblijft, leert om te gaan met lagere standaarden. Minder welvaart, minder hygiëne en minder ontwikkelde openbare ruimte en diensten. Ze dwingen je te roeien met de riemen die je hebt. In het begin is dit wennen. Maar het is een leerzaam proces. Je leert niet alleen een andere cultuur kennen, maar ook dingen over jezelf. Bij terugkomst in Nederland zul je ongetwijfeld merken dat je creatiever met problemen om kunt gaan en dat je sociale flexibiliteit is gegroeid. Je buitenlandverblijf maakt dat je beter kunt relativeren.
Sommige studenten zijn huiverig. Bang voor heimwee, bang voor mislukking
Marius Bremmer, coördinator van het Bureau Buitenlandstages van de Hanzehogeschool, vertelde me: ‘Vandaag kwam een student Bedrijfseconomie langs. Hij was net terug van Sint-Maarten en hij had een T-shirt voor me meegenomen. Hij bedankte me voor de hulp bij het zoeken naar een geschikte stageplaats. Hij bekende dat hij z’n buitenlandplannen bijna in de ijskast had gezet. Dan kan een steun in de rug van de Hanze net het verschil zijn tussen wel of niet naar het buitenland. In dit geval was het dus ja geworden en die jongen had geen dag spijt gehad.’
Oké, sommige studenten zijn huiverig. Bang voor heimwee, bang voor mislukking, opzien tegen het geld dat ze kwijt zijn, al die moeite die ze moeten doen. Maar hé, misschien voel je beter als je niet in je eentje gaat. Probeer iemand uit je omgeving te overtuigen om mee te gaan, want in goede en in slechte tijden kun je elkaar nodig hebben. Daarnaast houd je elkaar scherp, kun je samenwerken en confrontaties aangaan.
Leef tijdelijk een ander leven, word onderdeel van een andere cultuur
Maak je daarnaast ook niet druk om de flinke investering en de bijbehorende studieschuld. De ervaring die je opdoet is niet uit te drukken in geld en is daarom de investering meer dan waard. De Europese Unie geeft trouwens subsidies aan studenten die een programma volgen bij een partnerinstelling in Europa. Je moet vooraf, tijdens en achteraf een papierwinkel aan documenten invullen, maar dan heb je wel een bijdrage in de kosten. Overigens zijn er beurzen beschikbaar voor Europese stages. En o ja, ruim voor die tijd een bijbaantje nemen is altijd een optie en je ouders lief aankijken kan ook geen kwaad. Mijn ouders wilden graag meebetalen, omdat mijn ouders vroeger dezelfde ambities hadden.
Naarmate het einde van je studie dichterbij komt, moet je serieuzer na gaan denken wat je wilt gaan doen. Als je straks je diploma hebt, moet je op zoek gaan naar een baan. Als je een eigen huis wilt moet je een hypotheek regelen. Wanneer je later kinderen hebt, ga je niet zo snel meer voor een langere tijd naar het buitenland. Het is nu of nooit. Leef tijdelijk een ander leven, word onderdeel van een andere cultuur en doe een schat aan ervaring op. Pakken dus, die kans!
Foto: David Stanley /Flickr