Student zoekt woord onder bank
Van de week was ik zomaar een woord kwijt. Na een tijd lang zoeken trof ik het onder de bank, ineengedoken, schuchter.
‘Kom hier, woord’, zei ik, maar het woord wou niet komen.
‘Er is een ongeval geweest in de familie’, loog ik. Een ongeval had zich niet voorgedaan, en überhaupt heb ik maar weinig familie die door het ongeluk zou kunnen worden getroffen. Toch werken dit soort leuzen wel vaak om mensen van gedachten doen veranderen. Of het met woorden ook zo werkt? Daar had ik geen flauw benul van. Maar het woord veranderde geen vin, het bleef zitten waar het zat.
Laat dat woord maar verrekken, ik heb genoeg andere: liefde, geduld, autonomie, vriendschap, salamiworst
Ik was vergeten welk woord ik kwijt was geraakt, waardoor het geheel nog verwarrender werd. Want als ik niet wist welk woord ik zocht, hoe was ik er dan zo zeker van dat het woord dat zich onder de bank schuilhield werkelijk míjn woord was? Het had net zo goed een woord van de buurman kunnen zijn, die het achteloos was verloren tijdens het parkeren van zijn fiets. Zomaar uit zijn achterzak geglipt en onder de bank gedoken.
Ik was net van plan om het op te geven, toen ik me iets bedacht. Aangezien ik niet wist welk woord ik was kwijtgeraakt, maakte het ook niet zo gek veel uit. Dan zal ik het toch wel niet missen, stelde ik opgeruimd vast. Ik haalde me belangrijke woorden voor de geest. Liefde, geduld, autonomie, vriendschap, salamiworst. Nou, dat zat wel goed, dacht ik. Welk woord het ook is, laat het maar verrekken, ik heb genoeg andere.
Punt is: wie woorden kent, heeft meer bewegingsvrijheid in de wereld
George Orwell, auteur van het befaamde boek 1984 stopte woorden niet onder stoelen of banken. Hij liet ze helemaal verdwijnen. In zijn beschrijving van het leven in een totalitaire staat, hebben de machthebbers allemaal nieuwe woorden bedacht om het volk mak en dociel te houden. Hun Newspeak is een verwaterde versie van het Engels waarin simpele woorden de vezels van de realiteit weten te buigen. Als niemand het woord rebellie meer kent, kan er dan überhaupt een opstand ontstaan? Er valt wat te zeggen voor Newspeak, al is het meer vanuit het oogpunt van komedie. Het woord blackwhite maakt het mogelijk om te geloven dat zwart wit is, te weten dat zwart wit is, en te vergeten dat de twee onderdelen ooit tegengestelden waren. Of bellyfeel, de blinde en enthousiaste acceptatie van een idee. Of goodsex, seks uitsluitend bedoeld voor het produceren van nageslacht. En daarnaast sexcrime, alle overige soorten seks.
Punt is: wie woorden kent, heeft meer bewegingsvrijheid in de wereld. Orwell snapte dit goed. Ik raad iedereen aan om zo spoedig mogelijk een woordenboek in huis te halen. Het liefst zo dik mogelijk, met álle woorden erin. Dan ga ik ondertussen toch proberen dat verloren woord onder de bank vandaan te trekken. Misschien is het niet het woord dat ik zocht, maar het staat zo slordig.