De stenen van Stad, deel 4: Wolter Wolthers

Het is zoals de Groningse zanger Rikkert Zuiderveld al eens zong: ‘Als de stenen konden spreken, zou ik zwijgen als het graf, maar zolang de stenen zwijgen, zal ik spreken.’ Aan de hand van Groninger gebouwen verhaalt Menno over stadse geschiedenissen. Deze maand: Wolter Wolthers.

In september opende een nieuwe uitgaansgelegenheid haar deuren. In het donkergrijs geverfde hoekpand van de Poelestraat ,waar voorheen Mexicaans restaurant Chu Chu was gevestigd, zit nu discobar Wolter Wolthers. Die naam klinkt misschien een beetje vreemd en verwarrend, maar is eigenlijk heel hip en historisch verantwoord.
Wolter Wolthers zag in 1630 het levenslicht in onze stad. Zijn vader was een eenvoudige koperslager, die platen koper of andere zachte metalen bewerkte. Wolthers kon studeren, en deed dat onder meer aan de destijds prestigieuze Universiteit van Franeker. In 1657 haalde hij z’n doctorsbul in de Rechten en slechts een maand later liet hij zich in Groningen inschrijven als advocaat.

Zijn succesvolle zoon Harmen kreeg de bijnaam ‘stijfkop’ mee

In de jaren daarop steeg zijn ster aan het firmament van het Groninger regeringscircuit. Hij was een succesvolle nieuweling in het regentenmilieu. Wolthers werd in 1663 Gezworene van Groningen, een soort jurylid in de rechtspraak. Daarna doorliep hij functies als secretaris van Gorecht, drost van het Woldoldambt, raadsheer van Groningen en buitengewoon admiraliteitsheer van Harlingen. De stijging op de sociale ladder was compleet toen Wolter Wolthers in 1699 voor het eerst als één van de vier burgemeesters van Groningen werd aangesteld.
Wolthers heeft aan de Herestraat en aan de Vismarkt gewoond. Het hoekpand van de Poelestraat fungeerde als ambtswoning voor Wolthers, die in een periode van veertien jaar acht jaren burgemeester was. Hij legde het fundament voor een rijke familiegeschiedenis: zo zou zijn zoon, Harmen Wolthers, de stad ook acht jaar als burgervader dienen.
Wolter Wolthers kreeg zes kinderen met Rolina Warmolts, met wie hij in 1658 was getrouwd. Toen zij kwam te overlijden, hertrouwde hij met de weduwe Hester Meijnardi. Zijn succesvolle zoon Harmen kreeg evenveel kinderen en kreeg bovendien de bijnaam ‘stijfkop’ mee. Het hoe en waarom van die bijnaam is echter nog altijd onduidelijk.

Neonletters vormen de zin ‘dance with the mayor’

Terug naar het heden. Achter de bar van het café staan flessen drank opgesteld als boeken in een uitpuilende boekenkast. Mede-eigenaar Sven Toering heeft dan ook aangegeven dat de bar het gevoel van een met drank gevulde bibliotheekkast moet geven. Dat past enerzijds bij de belezenheid van een burgemeester en anderzijds bij de beschonkenheid van het uitgaanspubliek.

Het pand is een rijksmonument, waardoor het van belang was om de historische woning met de fraaie ornamenten aan de muren en plafonds weer in ere te herstellen. Verder hangt er centraal achter de bar een grote spiegel, die discotechnisch vast heel verantwoord is. Toch stel ik voor om de spiegel te vervangen door een mooie replica van het portret van Wolter Wolthers, dat vermoedelijk door Herman Collenius is geschilderd rond 1700.
Op de website van de discobar wordt uitgedragen dat Wolter Wolthers de hipste burgemeester is die Groningen ooit kende. Die claim wordt niet historisch onderbouwd, maar het idee om te feesten in een oude burgemeesterswoning is toch leuk. Op een muur van de uitgaansgelegenheid vormen neonletters de zin ‘dance with the mayor’. Nu alleen nog maar hopen dat de burgemeester ook van discomuziek zou hebben gehouden.