Eigenlijk heb ik nooit sympathie voor iemand die de wet overtreedt. Toen ik op maandag 18 mei plaatsnam op de tribune in zittingzaal 14 van de rechtbank had ik m’n oordeel klaar. Ahum, m’n vooroordeel. De meervoudige strafkamer zou zich buigen over een diefstal bij de V&D. Het ging om een dame van zekere leeftijd die op 14 februari een flesje parfum had gestolen.
Drie rechters laten opdraven voor een diefstal van parfum leek mij redelijk onzinnig. Hier zou wel eens meer achter kunnen zitten, dat was duidelijk. Ik was nieuwsgierig, maar ik had in mijn hoofd dat de dame, laten we haar Grietje noemen, straf verdiende: wie de wet overtreedt moet de consequenties ondergaan.
Ook met het misdrijf zelf was de rechtbank snel klaar, Grietje had al bekend
Toen de aanklacht werd voorgelezen bleek dat Grietje onder invloed van cocaïne en heroïne had gehandeld. Verder had ze aan de politie verklaard dat ze dacht dat het flesje afkomstig was uit de rekken van de DA- drogist. Ik ga er maar van uit dat als je onder invloed bent alle winkels een beetje op elkaar lijken.
Grietje werd door twee agenten de zaal binnengeleid. De arm der wet nam aan weerszijden van de zaal plaats. Het is waarschijnlijk protocol, maar ook belachelijk: deze mevrouw was verre van vluchtgevaarlijk. De rechter begon met de gebruikelijke riedel om te controleren of Grietje echt Grietje was. Nou, dat was dus zo. Ook met het misdrijf zelf was de rechtbank snel klaar. Het was een uitgemaakte zaak, Grietje had al bekend. Nee, het discussiepunt van deze zitting was de strafmaat. En ook dat was eigenlijk niet eens een discussie: iedereen was het met elkaar eens.
De deskundige van de Reclassering zei dat Grietje baat zou hebben bij een langdurige behandeling. Grietje wil ook van de drugs af. Ze zegt dat ze ‘vlucht in dat rotspul.’ Ze had lange tijd een basis waarop ze terug kon vallen, haar ex-vriend en haar dochter. Maar op een gegeven moment niet meer en toen ging het mis.
Ik heb het met Grietje te doen. Ze heeft problemen en ze zoekt haar toevlucht tot drugs, waar anderen zich verstoppen achter overmatig alcoholgebruik of binge-eten. Dit is een typisch geval van iemand die hulp nodig heeft en niet weet wat ze moet doen.
De straf die de rechter in gedachten heeft is therapie: een straf en een helpende hand tegelijk. Iedereen heeft er baat bij. Grietje heeft iets fouts gedaan en dat beseft ze maar al te goed. Ze had niks en ze zag diefstal als haar enige optie. Ze zei gedurende de zitting dat ze geen ménsen wilde beroven. Ze had onder invloed van die troep dus nog een beetje fatsoen. Ik hoop voor haar dat de therapie aanslaat en dat ze over een paar jaar een normaal leven kan leiden.
Opgewekt loop ik na de zitting naar buiten. Af en toe een rechtszitting bijwonen, dat zouden meer mensen moeten doen.
