Drie docu’s en drie korte films. Op de eerste première-avond van de minor Medialism laten de studenten prachtig werk zien, met Wall of Silence als indringend hoogtepunt.
De korte documentaire Wall of Silence kan zo op de nationale televisie. Oké, er moet misschien nog even wat aan worden geknutseld, want een paar seconden lopen beeld en geluid niet helemaal synchroon. Dat is op één van de momenten waarop Trudy Scheele-Gertsen aan het woord is, één van de drie hoofdpersonen in het pijnlijke verhaal dat Hanze-studenten Vanessa Bunk, Miah Peterson, Emma Broesder en Donya Delalat op indringende wijze vertellen. De vier studentes werkten er tijdens hun minor Medialism een half jaar aan.
In het Groninger Forum was Wall of Silence voor de allereerste keer te zien. De docu werd op 29 januari getoond tijdens de eerste van de twee première-avonden van de minor, die zoals altijd stijlvol was aangekleed. De dames gingen in galajurk, de heren in jasjedasje, er waren toeters, bellen en gratis popcorn, en Luìs Carlos Silva (in bontgeruite kilt) praatte de avond professioneel aan elkaar.
Lejo Siepe ontdekte dat zijn vader helemaal niet zijn vader was
Trudy is in de jaren zestig bevallen van een zoon in de Paula Stichting in Oosterbeek (Gelderland). Dat was een tehuis waar zwangere ongetrouwde vrouwen konden bevallen, waarna ze het kind konden afstaan voor adoptie. Móesten afstaan voor adoptie, benadrukt Trudy, want de vrouwen hadden officieel wel het recht om anders te beslissen, maar in de praktijk kwam het daar hoogst zelden van. De druk was te groot.
De geschiedenis van Trudy is mooi vervlochten met die van de twee andere hoofdpersonen. Zij staan symbool voor twee andere kanten van hetzelfde verhaal. Journalist Lejo Siepe ontdekte een paar jaar geleden dat hij in de Vroedvrouwenschool in Heerlen was geboren en dat de man die hij altijd als zijn vader had gezien, hem pas een paar jaar later had gewettigd. Deze ontdekking veranderde Siepes kijk op zijn stiefvader en de familiegeschiedenis (die hij optekende in het boek Onverwacht).
When The Music Stops is vooral een geslaagd portret van een vriendschap
Brigitte Nijstad zocht jarenlang contact met haar biologische moeder, die haar voor de deur liet staan en haar vele kaartjes onbeantwoord liet. Triest en treurig. Brigitte weet: ze zal haar moeder uiteindelijk nooit kunnen spreken. Haar moeders geheim zal geheim blijven.
Wall of Silence is een aanklacht, maar dat leggen de vier studenten er niet bovenop. Nee, de woede en ontzetting laten ze helemaal aan de kijker over. Het is een korte docu uit het boekje!
Dat geldt in iets mindere mate ook voor de docu When The Music Stops. De titel is een eerbetoon aan wijlen Gerard Hulshof, één van de oprichters van KopjeK, dé organisator van house- en techno-evenementen in Groningen. De achterblijvers schilderen een warm beeld van Geer, dat ze larderen met hun blijvend knagende verdriet en spijt (want hadden ze niet moeten ingrijpen toen de achteraf overduidelijke signalen van de noodlottige aandoening zich aandienden?). When The Music Stops is vooral een geslaagd portret van een vriendschap. Victoria Fernández, Martijn Borst, Daan de Vries en Helena Kujawski geven in de docu ook een aardig inkijkje in de house-en technoscene, maar ze laten nog genoeg ruimte voor een uitgebreidere docu.
Zelfs op het modderige erf van haar zusters boerderij blijft de piekfijn geklede Moniek onverstoorbaar zichzelf
De docu The Next Journey gaat over Moniek Miedema, de eigenaar van een naaimachine. Hoewel, ook die had ze niet meer toen ze berooid en toegetakeld terugkeerde in Nederland. Alleen al haar avonturen in Griekenland en Roemenië zijn genoeg voor een avondvullend programma, maar dat maakt het verhaal van haar wederopstanding in Nederland niet minder boeiend. Onweerstaanbaar nuchter en aanhoudend optimistisch stampte ze modemerk ByOni uit de grond, en meerdere modewinkels in Noord-Nederland.
Door de hele docu is Moniek te zien als perfect uithangbord voor haar eigen fleurige vrouwenkleding. De camera van Lyon Liu, Esmée Bloem, Halley Kim en Marrit Tiekstra laat Moniek zien wanneer ze de burgemeester van Almere aankleedt en ook als ze door het centrum van Leeuwarden banjert. Het maakt allemaal niet uit, zelfs op het modderige erf van haar zusters boerderij blijft ze onverstoorbaar zichzelf. Dat is ze ook als ze tijdens de première-avond met Lyon, Esmée, Halley en Marrit op het podium staan. ‘Het is veel mooier dan ik ooit had kunnen denken’, zegt ze, terwijl ze haar tranen laat stromen.
Crescendo is een ietwat duistere shortfilm, met psychedelische opnamen
Een documentaire is een verhaal en dat is een film natuurlijk ook. Op de première-avond staan drie korte films op de rol. Alle drie laten ze zien dat het maken van een film bijzondere problemen met zich meebrengt. Acteurs, om er maar eens één te noemen. Ga als student maar eens voor een camera en speel dan iemand die zich buitengesloten voelt. Angelina Bodleva komt als Denisa in Game of Tags gelukkig heel ver. De korte film kent fraaie momenten, zoals de scène waarin Denisa haar broer Tristan naast elkaar over een platte loopbrug stappen. Een drone volgt de twee en als die het tweetal recht van boven filmt ziet de kijker twee mensen die precies gelijk lopen.
Crescendo is een ietwat duistere shortfilm, met psychedelische opnamen. Een goede keuze, want hoofdpersoon Alex krijgt langzamerhand zijn bewustzijn terug nadat hij herstelt van een auto-ongeluk. Hij was de chauffeur en de kameraad die naast hem zat overleefde de botsing niet. Door muziek komt hij uiteindelijk terug bij zijn oude zelf. Niet gek gedaan voor de beginnende filmmakers die Evelyn de Boer, Anny Clock, Primja Rajaduran en Seunming Lee natuurlijk zijn. Die laatste naam is trouwens Koreaans en inderdaad, de leegte in Crescendo doet heel in de verte af en toe denken aan die in viervoudig Oscar-winnaar Parasite.
Mia heeft auditie gedaan, maar haar moeder ziet haar niet staan
De laatste film En Pointe gaat eerst grandioos de soep in. Hoewel? Sommige kijkers dachten dat het er gewoon bij hoorde: want zo gek is het niet om slechts het ondergedeelte van een pratend hoofd te zien. Dat is net zoiets als het bovenlijf van een klassiek danseres dat in En Pointe ook veelvuldig te zien is. Lente Mulder, zij is die danseres, speelt Mia van Doorenveste (grappig detail: zo heet het gebouw waarin de minor Medialism is gevestigd). Mia heeft auditie gedaan, maar haar moeder ziet haar niet staan. Haar vader is uit beeld. Waarom? Dat wordt later duidelijk.
Na een valse start, lappen de technici van Medialism En Pointe op en kan de film worden gezien zoals de makers hem bedoelen.
Het is smullen voor de liefhebber van Groningen wanneer Mia door de stad fietst, een feest der herkenning in helder licht. Ook de in snel tempo herhaalde scène waarin Mia (in steeds andere kleren) op de muziek van Black Betty van Ram Jam naar de brievenbus rent om te kijken of de uitslag van haar auditie er al is, is genieten geblazen. Net als de opnamen van de pianospelende vader van Mia.
Leuk, knap gedaan, af en toe verbluffend, maar alle films leggen het af tegen de docu’s. En zeker tegen het droevige gezicht van Trudy Scheele-Gertsen, wanneer ze zegt dat ze haar zoontje al die tijd zo ontzettend graag had willen vasthouden, maar dat ze toen ze hem uiteindelijk zag, besefte dat dat ‘natuurlijk helemaal niet kon.’
